pamiec

Nosili różne mundury, ale wspólny był ich żołnierski los - bezimienna mogiła pod przydrożnym krzyżem. Nadal o nich niewiele wiadomo, ale przynajmniej mieli swój pierwszy pogrzeb: w poświęconej ziemi, z modlitwą, w oznaczonym grobie, o który będzie się troszczyć Państwo Polskie, chociaż nie nosili polskich mundurów.

Ich śmierć otworzyła nam drogę do niepodległości - powiedział ksiądz Jacek Kotowski. Samorządowcy i mieszkańcy Zambrowa wspólnie oddali hołd ofiarom Zbrodni Katyńskiej.

Stanisław Marchewka, pseudonim "Ryba", był jednym z ostatnich w Polsce Żołnierzy Niezłomnych, którzy z bronią w reku przeciwstawiali się komunistycznemu zniewoleniu Polski. Ku jego czci odbyły się w Piątnicy uroczystości.

Niemal dokładnie w 62. rocznicę śmierci porucznika Stanisława Marchewki, który używał pseudonimu "Ryba", odbyła się na cmentarzu w Piątnicy uroczystość poświęcenia odnowionego grobu, w którym spoczywa żołnierz i jego żona Agnieszka.

Przeżyli jako dzieci tyle, że teraz nie dają się upływowi czas. Grono osób, które przetrwały wywózkę na nieludzką ziemię i zdołały powrócić na rodzinna Ziemię Łomżyńską nie jest już bardzo liczne. Ale pamięć trwa wśród rodzin, bliskich i przyjaciół łomżyńskich Sybiraków. Podczas opłatkowych spotkań środowiska od lat artystyczną oprawę przygotowuje społeczność Szkoły Podstawowej nr 5 w Łomży.

Tradycyjnie pomnik poświęcony bohaterom Powstania Styczniowego był centrum uroczystości Święta Niepodległości w Zambrowie. Nie zabrakło kwiatów i ogni pamięci. Refleksjami o historii i współczesności podzielił się z uczestnikami burmistrz Kazimierz Dąbrowski.

To będzie prawdopodobnie jedna z bardziej udanych finansowo kwest w historii akcji ratowania łomżyńskich zabytków cmentarnych. Pierwsze podliczenie zawartości puszek z jednego dnia wykazało że jest prawie 44 700 złotych, podczas gdy w ubiegłym roku udało się zebrać niespełna 42 tysiące. A kwestarze są także na zabytkowym cmentarzu w Dniu Zadusznym i jakieś uzupełnienie ogólnej kwoty z pewnością nastąpi.

W czasach, gdy nikt nie wpadł jeszcze na pomysł szklanych lampek nagrobnych i umieszczanych w nich plastikowych wkładów, znakiem pamięci o najbliższych, którzy odeszli, były gliniane znicze z odkrytym płomieniem. Kiedy padało czy wiało, były koszmarem. Mocno też kopciły. Ale 1 listopada po zmroku wielu łomżyniaków wyruszało na spacer, aby popatrzeć na łunę nad cmentarzem przy ulicy Kopernika, a z czasem także przy Przykoszarowej. Było trochę tak, jakby przybywały tam świetliste dusze naszych zmarłych.

Jestem bardzo dumny, że był moim dziadkiem. Nie miał wykształcenia cieśli, a rekonstruował zabytkowe chałupy, nie był zdunem, a stawiał piece, nie był murarzem, a zbudował pierwsze murowane domy we wsi, miał twarde od pracy dłonie, a robił misterne skrzypce - mówi Marek Olbryś.

Wojna rozpoczęta we wrześniu 1939 roku pozostawiła zniszczenia i ból w tysiącach polskich miast i mniejszych miejscowości. Ale pozostawiła także pamięć o najdzielniejszych obrońcach Polski. Dla Zambrowa i jego mieszkańców wielkim źródłem dumy są walki we wrześniu 1939 roku. Rocznicowe uroczystości należą zawsze do najbardziej poruszających wydarzeń w kalendarium miasta.

Zbigniew Zalewski związany z parafią Krzyża Świętego poznał w ostatnich miesiącach nową jednostkę czasu. 10 - 15 sekund. Tyle przeważnie potrzebował, aby uzyskać zgodę kolejnych rozmówców na udział w pewnym przedsięwzięciu.

Po ponad 78 latach od śmierci kapitana Władysława Dąbrowskiego oraz nieznanego na razie żołnierza wojny obronnej z września 1939 roku odbyła się w Zambrowie uroczystość ich oficjalnego pożegnania zorganizowana przez burmistrza Zambrowa oraz Regionalną Izba Historyczna Miejskiego Ośrodka Kultury w Zambrowie we współpracy z 18. Białostockim Pułkiem Rozpoznawczym oraz parafią pw. Trójcy Przenajświętszej w Zambrowie.

Mszą Świętą w intencji jeńców wojennych pomordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze rozpoczęły się w Zambrowie obchody 78 rocznicy Zbrodni Katyńskiej.

Prezydent Łomży, starosta łomżyński oraz dowódca Batalionu Lekkiej Piechoty w Łomży, kierownik Warsztatów Technicznych Łomża 2. Regionalnej Bazy Logistycznej, komendant Nadnarwiańskiego Hufca ZHP w Łomży zapraszają na łomżyńskie obchody 99. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę:

...Jej dziadkowie ze starszymi dziećmi, a także rodziny Gibałka, a dodatkowo jeszcze Ozdoba z sąsiedniej uliczki, zapakowali się na wóz Władysława Rosińskiego. Przejechali na rosyjską stronę Pisy przez zaminowany już most w Dobrym Lesie...

Na zabytkowym cmentarzu przy ul. Kopernika mieszkańcy Łomży pożegnali byłego prezydenta miasta Jana Rachubkę. Zmarł 13 sierpnia wieku 86 lat.

Jego obecność była tak naprawdę uzasadnieniem dla całej uroczystości. Starszy pan, w mundurze z kapitańskimi dystynkcjami i z nieśmiałym uśmiechem. Ukryty w cieniu na placu, na którym cienia prawie w ogóle nie można było znaleźć. Liczący 94 lata Mieczysław Bruszewski, kawaler najcenniejszego polskiego orderu żołnierskiego - Virturi Militari za Powstanie Warszawskie.

Jedna z ostatnich scen: kilkadziesiąt osób na brzegu rzeki. Wielu młodszych i starszych ma podwinięte spodnie i brodzi przy brzegu wartkiej Pisy. Amit Chmiel pokazuje: - To było tutaj. dokładnie w tym miejscu, chociaż most był wtedy drewniany. Po jednej stronie rzeki była śmierć, po drugiej - jak się okazało - życie.

Jeśli jesteś pasjonatem fotografowania oraz chcesz przeżyć fascynującą lekcję historii i odnaleźć piękno w powadze miejsc pamięci, weź udział w IV Powiatowym Konkursie Fotograficznym „MIEJSCA PAMIĘCI, WALKI I MĘCZEŃSTWA NARODU POLSKIEGO – BOHATEROWIE NASZEJ ZIEMI”.

Pomnik poświęcony Zesłańcom Sybiru odsłonięty został w Podgórzu, przy siedzibie Biblioteki Publicznej Gminy Łomża. W uroczystości wzięli udział m.in. senator Anna Maria Anders i poseł Lech Antoni Kołakowski, a poświęcenia obelisku dokonał ksiądz biskup Tadeusz Bronakowski.