Sybiracy

Zosia Żebrowska jest uczennicą klasy V Szkoły Podstawowej im. Polskich Dzieci Sybiru w Szczepankowie. O zesłańcach na Syberię w czasach carskiej Rosji, jak i ZSRR wie wiele. Dzięki takim uroczystościom jak te. Podczas apelu upamiętnione zostały ofiary II masowej wywózki na Sybir, Zbrodni Katyńskiej i Katastrofy Smoleńskiej. Podczas uroczystości Medalem ,,Pro Patria”, przyznawanym za wyjątkowe zasługi w kultywowaniu pamięci o walce o niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej, odznaczona została Małgorzata Pietrusewicz, dyrektorka Szkoły Podstawowej numer 5 im. Stanisława Staszica w Łomży oraz Sylwester Nicewicz, syn sybiraczki, fotograf. Odznaką Honorową Sybiraka, przyznawaną Sybirakom i Sympatykom przez Zarząd Główny Związku Sybiraków za zasługi na rzecz tej Społeczności uhonorowali zostali natomiast: Mariola Kuczyńska, Robert Kozikowski, Joanna Jastrzębska oraz Aleksandra Zduńczyk. Legitymacje członkowskie Związku Sybiraków otrzymali zaś: Arkadiusz Twardowski, Joanna Brulińska, Danuta Nicewicz oraz Sylwester Nicewicz. W uroczystości udział wzięli m.in. Wicewojewoda Podlaski Ewa Kulikowska, starosta Powiatu Łomżyńskiego Lech Szabłowski, Wójt Gminy Śniadowo Rafał Pstrągowski, Prezes łomżyńskiego oddziału Związku Sybiraków Danuta Pieńkowska-Wolfart, Proboszcz Parafii pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika w Szczepankowie Ks. Dariusz Wizner i Artystka Teresa Adamowska.

Uroczystość upamiętniająca tysiące zesłańców na „nieludzką ziemię” w Łomży, podobnie jak w latach ubiegłych, rozpoczęła się przy Miejskiej Hali Targowej, przed tablicą „Pamięci zesłanych przez sowieckiego okupanta w latach 1940 – 1941”, przy której rozstawiły się poczty sztandarowe Oddziału Związku Sybiraków w Łomży, Miasta Łomża, a także licznych organizacji pozarządowych i łomżyńskich szkół.

- Ten pomnik ofiar Sybiru, to jest nasz obowiązek niedozwolenia tej pamięci odejść w niebyt – mówił Piotr Kłys, wójt gminy Łomża podczas obchodów Światowego Dnia Sybiraka, które w niedzielę, 10 września odbyły się w Podgórzu. Uroczystości rozpoczęła Msza świętą w intencji Sybiraków, a po niej złożono kwiaty i zapalano znicze przed pomnikiem Pamięci Ofiar Sybiru. Obchody zamknęła debata pt.: „Co zrobić, aby nie było powtórki z historii?”

10 kwietnia to tragiczna data w historii Polski. Katyń to symbol zbrodni sowieckiej dokonanych na Polakach. W Łomży ze względu na Święta Wielkanocne, główne uroczystości odbyły się środę 12 kwietnia. Z udziałem pocztów sztandarowych Miasta, Powiatu Łomżyńskiego, 18. Łomżyńskiego Pułku Logistycznego, Związku Sybiraków oraz przedstawicieli szkół i środowisk społecznych odbyły się obchody 83. rocznicy Zbrodni Katyńskiej, II masowej wywózki łomżyniaków na nieludzką ziemię oraz 13. rocznicy Katastrofy Smoleńskiej.

Zosia, Kacper, Martynka, Ania, Wiktoria, Adaś, Jarek i jeszcze kilkudziesięciu innych uczniów Zespołu Szkolno-Przedszkolnego im.mjr. Władysława Raginisa w Piątnicy pobiegło w Wirtualnym Biegu Pamięci Sybiru, którego organizatorem jest działające w Białymstoku Muzeum Pamięci Sybiru. Głównym celem biegu jest upamiętnienie ofiar wywózek na Sybir i pielęgnowanie pamięci o nich. W tym wypadku przedstawicieli Związku Sybiraków oddział w Łomży - Danucie Pieńkowskiej-Wolfrat, Ninie Żyło i Adamowi Frąckiewiczowi, bo to właśnie dla nich pobiegli uczniowie z piątnickiej placówki.

W Podgórzu koło Łomży odbyły się uroczystości upamiętnienia 83. rocznicy pierwszej wywózki na Syberię i do Kazachstanu Polaków z terenów zajętych przez sowiecką Rosję w 1940 roku. Tradycyjnie uroczystości, których współgospodarzami są samorząd gminy Łomża i łomżyński oddział Związku Sybiraków, rozpoczęła msza w intencji Sybiraków w kościele p.w. Świętego Antoniego z Padwy, a przy pomniku po raz pierwszy witał gości dyrektor nowoutworzonego Centrum Kultury Gminy Łomża Mariusz Rytel. Wiązankami kwiatów i zniczami uczczono pamięć ofiar represji. Na uroczystości obecni byli wicemarszałek Marek Olbryś, wiceminister rolnictwa Lech Antoni Kołakowski, poseł Stefan Krajewski, senator Marek Adam Komorowski, wojewoda Bohdan Paszkowski, starosta łomżyński Lech Marek Szabłowski, przedstawiciele samorządów, służb mundurowych, instytucji i organizacji nie tylko z gminy Łomża.

Tablica z ponad 250 nazwiskami osób wywiezionych w głąb Rosji stanęła na placu przed Kościołem pw. Św. Jakuba Apostoła w Jedwabnem. To właśnie stąd 13 kwietnia 1940 roku Rosjanie rozpoczęli wywózkę na Sybir mieszkańców Jedwabnego i okolic. W czasie II Wojny Światowej oraz bezpośrednio po jej zakończeniu wywieziono około 500 mieszkańców gminy.

17 września przypada 83. rocznica sowieckiej agresji na Polskę. Ten dzień, obchodzony jako Dzień Sybiraka, ma upamiętnić cywilne ofiary sowieckich deportacji w głąb ZSRR. Tradycyjnie na uroczystości upamiętniające tragiczne karty historii Polski zaprosiła Biblioteka Publiczna Gminy Łomża. Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą w Kościele pw. św. Antoniego z Padwy w Podgórzu, podczas której ks. kanonik Marian Jamiołkowski w sposób szczególny nawiązał do symboliki krzyża. Po mszy świętej parlamentarzyści, samorządowcy, a także delegacje służb mundurowych i przedstawiciele różnych stowarzyszeń i organizacji złożyli kwiaty i zapalili znicze pod Pomnikiem Pamięci Ofiar Sybiru przed Biblioteką Publiczną Gminy Łomża w Podgórzu. Tradycyjnie upamiętnieniu cywilnych ofiary sowieckich deportacji w głąb ZSRR towarzyszyła konferencja. Tym razem jej hasło brzmiało: ,,Sybiracy – było, nie minęło”. Jak podkreśla Danuta Pieńkowska-Wolfart Sybir nie jest zamkniętą kartą historii, czego dziś jesteśmy świadkami. Dziś ludzie doświadczają tej samej tragedii, która kiedyś była ich udziałem.

Walizki, dziecięce zabawki, fotografie, przedmioty codziennego użytku – wszystko to towarzyszyło mieszkańcom II Rzeczypospolitej zsyłanym na Syberię i do Kazachstanu. Symboliczna instalacja rzeczy, które zabierali ze sobą wywożeni na wschód zostanie zaprezentowana 11 września w Łomży.

„A myśmy szli i szli niepokonani...” - słowa Hymnu Sybiraków autorstwa Mariana Jonkajtysa wielokrotnie powracały podczas uroczystości upamiętniających 82. rocznicę masowych wywózek na Sybir w Podgórzu. W niedzielne popołudnie kwiaty u stóp pomnika poświęconego mieszkańcom Ziemi Łomżyńskiej, którzy stali się ofiarami sowieckich represji, złożyli parlamentarzyści, samorządowcy, reprezentanci Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych oraz ostatni żyjący już Sybiracy i rodziny, tych którzy doświadczyli gehenny na nieludzkiej ziemi.

10 lutego przypada rocznica pierwszej masowej wywózki Polaków na Syberię. Została ona przeprowadzona przez sowieckiego okupanta w nocy z 9 na 10 lutego 1940 roku, dotykając głównie osadników wojskowych, w dużej mierze uczestników wojny z 1920 roku, urzędników państwowych oraz ich rodziny. Z Łomży i okolic wywieziono wtedy ponad 1750 osób. Na rocznicowe uroczystości zaprosił Oddział Związku Sybiraków w Łomży oraz Prezydent Łomży.

W piątek 17 września obchodzony będzie Światowy Dzień Sybiraka. Tego dnia zostaną złożone kwiaty pod tablicą „Pamięci Zesłanych przez sowieckiego okupanta w latach 1940-41” zamontowaną na Miejskiej Hali Targowej oraz przed Pomnikiem Sybiraków przy ul. Katyńskiej. W Sanktuarium Miłosierdzia Bożego odprawiona zostanie Msza św. w intencji Zesłańców Sybiru. Wieczorem ulicami naszego miasta przejdzie VII Podlaski Marsz Cieni, będący upamiętnieniem żołnierzy Wojska Polskiego, Korpusu Ochrony Pogranicza oraz Policji Państwowej, zamordowanych przez sowietów w 1940 r. w Katyniu.

W upalną czerwcową sobotę odsłonięty i poświęcony został Obelisk Pamięci mieszkańców wsi Rozwory wywieziony na Sybir w 1941 roku. Obelisk usytuowany jest na placu przy remizie Ochotniczej Straży Pożarnej.

Sybiracy, członkowie rodzin, przedstawiciele parlamentu i samorządu uczestniczyli w spotkaniu opłatkowym zorganizowanym przez Zarząd Oddziału w Łomży.

"Pamiętamy i będziemy pamiętać" - deklaruje społeczność szkolna z Olszyn. Chce, aby patronem placówki stali się Sybiracy.

Hymn Polski oraz Hymn Związku Sybiraków rozbrzmiały na inaugurację obchodów 100-lecia Odzyskania Niepodległości Polski w Nowogrodzie. Jak informuje Karol Babiel z nowogrodzkiego magistratu, w hali sportowej Zespołu Szkół Samorządowych zgromadzili się zaproszeni goście, a wśród nich osoby, które osobiście doznały gehenny pobytu na "nieludzkiej ziemi", mieszkańcy miasta i gminy oraz uczniowie.

Pomnik poświęcony Zesłańcom Sybiru odsłonięty został w Podgórzu, przy siedzibie Biblioteki Publicznej Gminy Łomża. W uroczystości wzięli udział m.in. senator Anna Maria Anders i poseł Lech Antoni Kołakowski, a poświęcenia obelisku dokonał ksiądz biskup Tadeusz Bronakowski.

Kwiatami i zniczami złożonymi przy pomniku w sanktuarium Miłosierdzia Bożego uczciły władze Łomży, przedstawiciele środowisk kombatanckich i wojska 77. rocznicę pierwszej wywózki mieszkańców Ziemi Łomżyńskiej na "nieludzką ziemię".

Kolędy, wspomnienia, noworoczne życzenia oraz przedstawienie jasełkowe uczniów ze szkoły w Olszynach znalazły się w programie spotkania opłatkowego Związku Sybiraków w Łomży

Patriotyczne spotkanie było okazją do wręczenia odznaczeń i przekazania specjalnych podziękowań osobom szczególnie zasłużonym w podtrzymywaniu pamięci o wywózkach na Syberię.