Aktywny Rodzic
W październiku ZUS rozpoczął przyjmowanie wniosków o trzy świadczenia z nowego programu „Aktywny Rodzic”, który ma na celu ułatwienie godzenia pracy zawodowej z opieką nad dziećmi do lat trzech. Pierwsze świadczenie to „Aktywni rodzice w pracy”. Przysługuje ono aktywnym zawodowo opiekunom dzieci w wieku od 12 do 35 miesięcy, które nie korzystają z profesjonalnych placówek opiekuńczych takich jak żłobki, przedszkola, kluby dziecięce czy do dzienni opiekunowie. Wysokość świadczenia wynosi 1500 zł miesięcznie na dziecko, a w przypadku dzieci z orzeczeniem o niepełnosprawności z odpowiednimi wskazaniami – 1900 zł.
Rodzice dzieci uczęszczających do żłobka, klubu dziecięcego lub korzystających z usług dziennego opiekuna mogą ubiegać się o świadczenie „Aktywnie w żłobku”. Świadczenie pokrywa koszty czesnego (bez wyżywienia) do wysokości 1500 zł miesięcznie lub do 1900 zł, gdy dziecko ma odpowiednie orzeczenie o niepełnosprawności.
Trzecim z nowych świadczeń jest „Aktywnie w domu”, które zastąpiło Rodzinny Kapitał Opiekuńczy. Wynosi 500 zł miesięcznie na każde dziecko w wieku od 12 do 35 miesięcy.
Wnioski o świadczenia są przyjmowane wyłącznie w formie elektronicznej. Rodzice wystąpili o wsparcie z nowego programu dla ponad 450 tys. dzieci. Najwięcej wniosków dotyczyło „Aktywnie w żłobku” – na 200 tys. dzieci. O świadczenie „Aktywni rodzice w pracy” opiekunowie wystąpili na przeszło 127 tys. maluchów, a o „Aktywnie w domu” – na niemal 123 tys. dzieci. Do końca roku ZUS wypłacił łącznie 670,6 mln zł świadczeń z programu „Aktywny Rodzic”.
Wakacje składkowe
Od 1 listopada 2024 roku mikroprzedsiębiorcy wpisani do CEIDG oraz komornicy sądowi mogą składać wnioski o zwolnienie z opłacania składek na własne ubezpieczenia społeczne w jednym, wybranym przez siebie miesiącu w danym roku. W tym roku mogli otrzymać zwolnienie za grudzień, pod warunkiem złożenia wniosku w listopadzie oraz spełnienia wymogów dotyczących ulgi.
Na 31 grudnia 2024 roku wpłynęło łącznie blisko 1,5 mln wniosków o zwolnienie z obowiązku opłacenia składek za grudzień 2024 oraz styczeń 2025. Zwolnienie obejmuje składki od najniższej podstawy wymiaru, która obowiązuje osobę prowadzącą działalność. Ulga nie dotyczy składki zdrowotnej ani składek, które przedsiębiorca opłaca za inne osoby, takie jak pracownicy, zleceniobiorcy czy współpracownicy. Za miesiąc objęty wakacjami składkowymi nie trzeba płacić składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy.
Składki objęte zwolnieniem zostaną sfinansowane z budżetu państwa i będą wliczać się do przyszłej emerytury czy renty przedsiębiorcy. Ponadto od kwot objętych zwolnieniem nie trzeba płacić podatku. Ulga w postaci wakacji składkowych stanowi pomoc publiczną de minimis. W związku z tym przedsiębiorca zobowiązany jest do podania we wniosku informacji o innych formach pomocy publicznej, z których korzystał w ostatnich latach.
Świadczenie interwencyjne oraz inne formy wsparcia przedsiębiorców
Od 5 października przedsiębiorcy, którzy ucierpieli w wyniku powodzi mogą składać do ZUS wnioski o świadczenie interwencyjne. Celem tego wsparcia jest pomoc w kontynuowaniu działalności gospodarczej.
Do ZUS wpłynęło ponad 1,5 tys. wniosków o świadczenie interwencyjne dla przedsiębiorców poszkodowanych w wyniku powodzi. Suma ujęta we wnioskach przekroczyła 168,8 mln zł. Z tej kwoty wypłacono już ponad 135,6 mln zł oraz 8,7 mln zł w ramach wyrównań po nowelizacji ustawy powodziowej. Na bieżąco przygotowywane są kolejne wypłaty.
Oprócz świadczenia interwencyjnego, ZUS oferuje również inne formy wsparcia. W przypadku przedsiębiorców dotkniętych skutkami powodzi udzielono 1603 zgód na ustalenie nowego terminu płatności składek, 27 zgód na rozłożenie należności z tytułu składek na raty oraz 36 pozytywnych decyzji dotyczących zmiany warunków umowy o rozłożenie tych należności na raty.
Świadczenie wspierające
1 stycznia 2024 roku weszły w życie przepisy wprowadzające świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami. W okresie od stycznia do listopada ubiegłego roku liczba osób uprawnionych do tego świadczenia wyniosła 70,4 tys., a łączna kwota wypłaconych świadczeń osiągnęła 2 mld 231 mln zł.
ZUS obsługuje świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnością, które wymagają największego wsparcia z uwagi na trudności w samodzielnym funkcjonowaniu. Aby otrzymać świadczenie wspierające, należy w pierwszej kolejności zgłosić się do wojewódzkiego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (WZON).
O świadczenie wspierające mogą ubiegać się osoby posiadające status osoby z niepełnosprawnością, który potwierdzają następujące dokumenty: orzeczenie o niepełnosprawności oraz jej stopniu, wydane przez zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności; orzeczenie o niezdolności do pracy lub orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji, wydane przez lekarzy orzekających w ZUS; orzeczenie o inwalidztwie, wydane przed wrześniem 1997 roku przez komisje lekarskie ds. inwalidztwa i zatrudnienia.
Emerytury pomostowe
1 stycznia zeszłego roku weszły w życie przepisy zmieniające ustawę o emeryturach pomostowych. Umożliwiły one wcześniejsze przejście na świadczenie osobom, które po raz pierwszy podjęły pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze po 1 stycznia 1999 roku.
Nowe przepisy dotyczą osób, które wykonywały lub wykonują pracę w warunkach szkodliwych dla zdrowia. Prace w szczególnych warunkach to zawody obarczone czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą prowadzić do trwałych uszkodzeń zdrowia. Natomiast prace o szczególnym charakterze wymagają nie tylko niezwykłej odpowiedzialności, ale także wyjątkowej sprawności psychofizycznej. Do takich zawodów należą m.in. górnik, hutnik, rybak morski, a także pracownik opieki społecznej, który zajmuje się osobami dotkniętymi chorobami psychicznymi. W tej grupie znajdują się również kierowcy autobusów, trolejbusów oraz motorniczy tramwajów w transporcie publicznym, a także ratownicy medyczni i wiele innych profesji.
W listopadzie 2024 roku liczba osób pobierających emerytury pomostowe osiągnęła 40 tys., a łączna kwota ich wypłat w okresie od stycznia do listopada 2024 roku wyniosła 2 mld 302 mln zł.
800 plus
Od 1 stycznia 2024 roku świadczenie wychowawcze, znane jako 500+, zostało podwyższone do 800 zł. Zmiana ta nastąpiła automatycznie, co oznacza, że nie było konieczności składania dodatkowego wniosku.
Aby ubiegać się o świadczenia po raz pierwszy lub na kolejny okres świadczeniowy, wniosek można złożyć wyłącznie elektronicznie. Można to zrobić przez aplikację mobilną mZUS na smartfony i tablety, bezpośrednio na PUE/eZUS, na portalu Emp@tia albo w bankowości elektronicznej. Wypłata środków odbywa się bezgotówkowo na wskazany we wniosku numer konta. ZUS przekazuje pieniądze co miesiąc, w dziesięciu ustalonych terminach płatności.
W okresie od stycznia do listopada 2024 roku wypłacono świadczenia wychowawcze dla 7,2 mln dzieci, a łączna kwota wypłat wyniosła 60 mld 572 mln zł.
13. emerytury
W okresie od kwietnia do listopada 2024 roku wypłacono dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, znane jako „trzynastka”. Skorzystało z niej 8,7 mln osób, a łączna kwota wypłat wniosła 15 mld 604 mln zł.
Trzynastka przysługuje w wysokości najniższej emerytury, która w 2024 roku wynosiła 1780,96 zł brutto. Aby ją otrzymać, nie trzeba było składać żadnego wniosku, ponieważ ZUS przyznał ją z urzędu.
Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne przysługuje osobom, które 31 marca br. mają prawo do wypłaty emerytury – w tym emerytury pomostowej, okresowej emerytury kapitałowej i emerytury częściowej, renty z tytułu niezdolności do pracy – w tym renty dla inwalidów wojennych i wojskowych oraz rent wypadkowych, renty szkoleniowej, renty socjalnej, renty rodzinnej – w tym renty rodzinnej po inwalidzie wojennym lub wojskowym oraz rent rodzinnych wypadkowych, rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, świadczenia pieniężnego przysługującego cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, świadczenia i zasiłku przedemerytalnego.
14. emerytury
Od września do listopada 2024 roku wypłacono kolejne dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów, znane jako tzw. czternastka, Świadczenie to trafiło do 6,7 mln osób na łączną kwotę 9 mld 898 mln zł.
W mijającym roku wysokość „czternastki” w pełnej wysokości wyniosła 1780,96 zł brutto, co odpowiada minimalnej emeryturze. Pełną kwotę mogły otrzymać osoby, których świadczenie podstawowe, takie jak np. emerytura lub renta, nie przekraczało2900 zł brutto. Osoby otrzymujące świadczenie główne w wysokości od 2900 do 4630,96 zł brutto miały „czternastkę” pomniejszoną zgodnie z zasadą „złotówka za złotówkę”. Na przykład emerytura w wysokości 3500 zł brutto skutkowała obniżeniem „czternastki” o 600 zł, co oznacza, że przysługiwała ona w kwocie 1180,96 zł brutto. Oznacza to, że tzw. czternastki nie otrzymały osoby, których emerytura lub renta przekraczała 4630,96 zł brutto.
Komentarze