Podlaskie drogi a 20 lat w Unii Europejskiej

Jednojezdniowe drogi krajowe przecinające centra miast i miasteczek, przy rosnącym lawinowo ruchu samochodów, w tym także ciężkich – do i z przejść granicznych z Litwą i Białorusią – cieszyły się złą sławą. Krajowa ósemka Warszawa - Białystok - Augustów - Suwałki była nawet nazywana "drogą śmierci".

Dwie jezdnie, choć jeszcze nie „eska”

Sytuacja zaczęła zmieniać się od końca 2009 roku – w grudniu GDDKiA oddała do ruchu pierwszy w województwie, zaledwie 6,5-kilometrowy dwujezdniowy odcinek DK8 Białystok - Katrynka (wylot w kierunku Augustowa) w standardzie GP (droga głównego ruchu przyspieszonego). Odcinek powstał w całości z funduszy krajowych. Na pierwsze kilometry "esek" trzeba było poczekać jeszcze 3 lata.

Pierwsze dofinansowanie, pierwsze „eski”

Właśnie rozbudowa DK8 do parametrów dwujezdniowej drogi ekspresowej S8 na odcinku Jeżewo - Białystok oraz budowa obwodnicy Zambrowa i Wiśniewa w takim samym standardzie powstały już z unijnym dofinansowaniem.

Obie inwestycje znalazły się w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 i zostały oddane do ruchu we wrześniu i listopadzie 2012. Zyskał zwłaszcza Zambrów, z którego wyprowadzony został ruch tranzytowy między Warszawą a Białymstokiem. Zyskali też kierowcy, którym skrócił się czas podróżowania między stolicą państwa a stolicą woj. Podlaskiego.

Obwodnica Augustowa też z POIŚ

W ramach tego samego programu dofinansowana została budowa obwodnicy Augustowa, składającej się z dwóch odcinków: jednojezdniowego o długości 21,48 km (DK8i) oraz dwujezdniowego, czyli drogi ekspresowej S61 od węzła Raczki do węzła Suwałki Południe o dł. 12,75 km. Całość została oddana do użytku w listopadzie 2014 roku. Dzięki temu tiry zaczęły omijać miasto, a dwujezdniowa część obwodnicy Augustowa stała się pierwszym oddanym do ruchu odcinkiem drogi ekspresowej S61.

Małe obwodnice na DK61

Równolegle ruszył na Podlasiu unijny Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej 2007-2013. Z tych środków została dofinansowana budowa w I etapie jednojezdniowych obwodnic Stawisk (6,5 km) i Szczuczyna (8 km) na DK61 między Łomżą i Grajewem. Zostały oddane do ruchu odpowiednio w grudniu 2013 i w listopadzie 2015 r.

Z tego samego programu dofinansowana była realizacja jednojezdniowej obwodnicy Bargłowa Kościelnego na DK61 między Grajewem i Augustowem. Droga udostępniona została kierowcom w listopadzie 2015 r. Dzięki tym obwodnicom mieszkańcy odetchnęli z ulgą – ruch tranzytowy, uciążliwy, zwłaszcza jeśli chodzi o pojazdy ciężkie - wyprowadzono z centrów tych miast. Jednocześnie obwodnice Stawisk i Szczuczyna zostały zbudowane w taki sposób, żeby w przyszłości - po dobudowaniu drugiej jezdni stały się obwodnicami o parametrach drogi ekspresowej. Stało się to faktem w maju 2020 roku dla Szczuczyna i w sierpniu 2021 dla Stawisk.

POIŚ 2014-2020: S8 na ukończeniu…

W nowej perspektywie unijnej dofinansowanie zyskała budowa pozostałych części S8 w woj. Podlaskim. Od końca 2017 roku kierowcy mogą już korzystać z odcinków od obwodnicy Zambrowa i Wiśniewa do Jeżewa (prawie 30 km) oraz od granicy województwa do obw. Zambrowa (prawie 15 km). Oznacza to, że cała S8 na terenie woj. Podlaskiego była dostępna dla kierowców. Dzięki temu nie tylko skrócił się czas przejazdu i komfort jazdy, ale też nastąpiła bezprecedensowa poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Porównując lata 2007-2009 (gdy Ósemka między granica województwa a Białymstokiem była jednojezdniowa), a latami 2021-2023 - gdy była już ekspresową S8, liczba wypadków spadła niemal pięciokrotnie, z 97 do 20, liczba zabitych z 32 do 13, a rannych ze 130 do... 15.

… i S61 w budowie

W tym samym programie znalazły się środki na dofinansowanie budowy 55 km drogi ekspresowej S61 w woj. Podlaskim. Pierwszy jej fragment od Śniadowa do węzła Łomża Zachód o długości prawie 26 km jest już oddany do ruchu.

Drugi o łącznej długości nieco ponad 29 km jest podzielony na dwa odcinki realizacyjne, z których pierwszy od węzła Łomża Zachód do węzła Kolno jest w budowie (obwodnica Łomży), a drugi od węzła Kolno do węzła Stawiski w użytkowaniu od sierpnia 2021 roku.

S61 Łączy Europę

Kolejny fragment S61 od Szczuczyna do Budziska (granica państwa) przebiega przez województwa podlaskie i warmińsko–mazurskie i ma prawie 110 km długości. Jest współfinansowany ze środków unijnych poprzez Instrument "Łącząc Europę" (CEF), kwotą przeszło 1,6 mld zł. W woj. podlaskim dofinansowano z tego programu budowę drugiej jezdni obwodnicy Szczuczyna (a tym samym doprowadzono ją do standardu drogi ekspresowej) oraz obwodnicę Suwałk i odcinek Suwałki - Budzisko.