Podaj mi swoje nazwisko, a powiem Ci czyś z Łomży (cz. 25)

Z

ZABIELSKI: Bartłomiej Zabielski 1622, LBŁ 1736; nazwisko utworzone od n. m. Młp. Biała, dziś Biała Wielka , częst., gm. Lelów; Maz. Zabiele, łomż., gm. Kolno; ostroł., gm. Rzekuń (za: SEM cz. 3., s. 222) formantem -ski [16].

ZABŁOCKI: Andrzej Zabłocki 1641, LBŁ 1840; nazwisko utworzone od n. m. Wlkp. Zabłocie, wieś w parafii Środa, dziś zagin.; Młp. Zabłocie, krak., gm. Biskupice; Maz. Zabłocie, skiern., gm. Sadkowice; Krpłd. Zabłoćce, Zabłocie, dziś Zabłotce, przem., gm. Radymno (za: SEM cz. 3., s. 222) [12].

Forma żeńska: Katarzyna Zabłocka 1612, MBŁ 1098. 

ZABOROWSKI: Marcin Zaborowski 1627, LBŁ 289; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp. Zaborow, Zaborowo, dziś Zaborowo, pozn., gm. Książ Wielkopolski; Młp. Zaborowie, Zaborowice, dziś Zaborów, tarn., gm. Szczurowa; Maz. Zaborowie Wielkie i Małe, dziś Zaborów i Zaborówek, warsz., gm. Leszno ( za: SEM cz. 3., s. 222), też Zaborowo gm. Grajewo (por. NWHS, s. 188) formantem -ski [6].

Forma żeńska: Ewa Zaborowska 1759, KAUŁc 137.

ZACH: Bronisława Zach 1868, KAZŁ 234; nazwisko utworzone od im. Zacharyjasz, hebr. ‘Jahwe pamięta’ (za: SEM cz. 2., s. 139) [10].

(ZACHARZEWSKI) Forma żeńska: Anastazja Zacharzewska 1755, LMŁ 1928; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp. Zachrzewo, dziś Zacharzew, kal., gm. Ostrów Wlkp. (za: SEM cz. 3., s. 222) formantem -ski [12].

ZACKOWIC: Albert Zackowic 1613, MBŁ 1216; nazwisko utworzone od ap. żak ‘duchowny, uczeń’, żaczek >Żaczk+owic (za: SEM cz. 1., s. 373).

ZACZEK: Agnieszka Zaczek 1609, MBŁ 340; nazwisko utworzone od por. Zackowic [68].

Forma żeńska: Regina Zaczkówna 1695, KAŚŁ 172.

ZADROŻNY: Jakub Zadrozny 1650, LBŁ 2603; nazwisko utworzone prawdopodobnie od por. Zadroga (za: NP2, s. 718) formantem -ny [3].

Forma żeńska: Anna Zadrożna 1756, LBŁ 1214. 

ZADROGA: Władysława Dorota Zadroga 1874, KAŚŁ 14; nazwisko utworzone od wyrażenia przyimkowego za drogą (za: NP2, s. 718) [1].

ZAGROBA: Albert Zagroba 1619, LBŁ 1033; nazwisko utworzone od zagrześć ’zasypać, zagrzebać’ i zagrzebać (za: SEM cz. 1., s. 358); też od n. msc. Zagroba, dziś Zagroba Kościelna pow. płocki (za: SEM cz. 6., s. 70) lub Maz. łomż. n. msc. Zagroby -Łętownica, -Zakrzewo gm. Zambrów; Zakrzewo-Zagroby gm. Śniadowo, pow. Łomża (por. NWHS, s. 189) [5]. 

Forma żeńska: Agnieszka Zagrobianka 1743, LBŁ 103.

ZAJĄC: Jadwiga Zaiącz 1626, LBŁ 152; nazwisko utworzone od ap. zając (za: NMK s. 418) [10].

ZAJĄCZEK: Benedykt Zaiączek 1676, LBŁ 465; nazwisko utworzone od por. Zając formantem -ek.

ZAJĄCZKOWSKI: Aleksander Zajączkowski 1871, KAŚŁ 54; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp. Zajączkowo, pozn., gm. Pniewy; Młp. Zajączków, piotr., gm. Mniszków (za: SEM cz. 3., s. 223) formantem -ski [3].

Forma żeńska: Marianna Zaiączkowska 1752, LMŁ 1651.

ZAJKOWCZYK: Albert Zajkowczyk 1617, LBŁ 678; nazwisko utworzone od por. Zajkowski.

ZAJKO(W)SKI: Jakub Zaykowski 1746, LMŁ 1268; nazwisko utworzone od Maz. łomż. n. msc. Zajki gm. Trzcianne (za: SHNO t. 2., s. 191) formantem -owski [46].

Forma żeńska: Marcjanna Zajkowska 1764, KAUŁ 592.

ZAKRZEWIAK: Zakrzewiaka dziecię 1738, LMŁ 731; nazwisko utworzone prawdopodobnie od ap. zakrzewie ‘skupisko krzewów’ (za SHNO t. 2., s. 192) lub od por Zakrzewski formantem -ak.

ZAKRZEWSKI: Jacobus Zakrzewski de Lomza 1555, RTA s. 65; 1556, RTA s. 102; nazwisko utworzone od n. m. Wlkp. Zakrzewo, dziś Zakrzew, skiern., gm. Bielawy; Zakrzewo, Krzewo, dziś Krzewo, konin., gm. Dąbie; Zakrzewo, włoc., gm. Kowal; gm. Koneck; Młp. Zakrzow, dziś Zakrzew, rad., gm. Zakrzew; Zakrzów, kiel., gm. Pińczów; tarn., gm. Wojnicz i inne; Maz. Zakrzewo, łomż., gm. Radziłów; Krpłd. Zakrzowce (za: SEM cz. 3., s. 223); też Maz. łomż. n. msc. Zakrzewo-Zagroby, dziś Zagroby gm. Śniadowo (por. NWHS, s. 189) formantem -ski [80].

Forma żeńska: Marianna Zakrzewska 1731, LBŁ 165.

ZALE(W)SKI: Tomasz Zalewski 1615, LBŁ 402; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp. Zalesie, piotr., gm. Zelów; Zalesie Wielkie i Małe, leszcz., gm. Kobylin; Śl. Zalesie, dziś Zalesie Śląskie, opol., gm. Leśnica; Pom. Zalesie, elbl., gm. Milejewo; Krpłd. Zalesie; Wlkp. Zalewo, dziś Zalew, sier., gm. Lutomiersk; Młp. Zalesie, Zalas, dziś Zalas, krak., gm. Krzeszowice (za: SEM cz. 3., s. 224); też Maz. łomż. n. msc. Zalesie gm. Stawiski, gm. Mały Płock, gm. Wąsosz, gm. Kobylin Borzymy, Zalesie-Poczynki gm. Śniadowo, Zalesie Nowe, Stare gm. Rutki-Kossaki, Zalesie Stare, gm. Czyżew (por. NWHS, s. 189) formantem -ski [83/19].

Forma żeńska: Małgorzata Zalewska 1762, KAUŁc 368.

ZAŁĘSKI: Piotr Załęski 1771, KAUŁ 1132; nazwisko utworzone od n. msc. Śl. Załęże, dziś część Katowic, kat. (za: SEM cz. 3., s. 224) lub od n. msc. Załęcze, Załęg, Załęże (za: SHNO t. 2., s. 193) formantem -ski [31].

Forma żeńska: Tekla Załęska 1794, KACŁ 1634.

ZAMBRZYCKI: Francisco Zambrzyczki vice capitaneo Lomzensi 1572, APB zbiór Kapicjana; Andrzej Zambrzycki 1875, KAŚŁ 24; nazwisko utworzone od n. msc. Maz. łomż. Zambrzyce -Jankowo, -Kapusty, -Króle, Nowe, -Plewki, Stare gm. Rutki-Kossaki (por. NWHS, s. 190) [53]. 

Forma żeńska: Kamilla Zambrzycka 1868, KAZŁ 1.

(ZANIEWSKI) Forma żeńska: Ewa Zaniewska 1866, KAZŁ 57; nazwisko utworzone od Maz. łomż. n. msc. Zanie-Leśnica gm. Kołaki Kościelne (por. NWHS, s. 190) [10].

ZAORSKI: Urban Zaorski 1743, LBŁ 140; nazwisko utworzone od n. msc. Maz. łomż. Zaorze, ostroł., gm. Czerwin (za: SEM cz. 3., s. 224) formantem -ski [38].

Forma żeńska: Magdalena Zaorska 1869, KAZŁ 115.

ZAPERT//ZAPERTA//ZAPERTY: Stanislaus Zaperthi de Lomza 1556, RTA s. 109; Stanisław Zaperta 1830, KAUŁ 58; Mikołay Zapert 1833, KAUŁ 121; nazwisko utworzone od stp. zaparty ‘zamknięty, zatkany’ z północnopolską zmianą -ar w -er (za: NP2, s. 725) [19].

Forma żeńska: Katarzyna Zapertowa wyrobnica 1842, WMZŁ 72.

ZAREMBA, ZARĘBA: Tomasz Zaręba 1614, LBŁ 197; nazwisko utworzone od ap. zaręba czy zarąb ‘miejsce po wyciętych zaroślach’, zarębić ‘zagrodzić ściętymi drzewami’ (za: SEM cz. 1., s. 361); też n. heraldyczna Zaręba może od dawnej imperatywnej proklamacji zarębi! (za: SEM cz. 6., s. 70), też Maz. łomż. n. msc. Zaręby gm. Zambrów, gm. Czyżew, gm. Szumowo (por. NWHS, s. 191) [59/23].

Forma żeńska: Zofia Zarębina 1732, LBŁ 50.

ZARZECKI: Mateusz Zarzecki 1771, KAUŁ 1010; nazwisko utworzone od n. m. Krpłd. Zarzecze, przem., gm. Zarzecze (za: SEM cz. 3., s. 225) lub od n. msc. Zarzecz, Zarzecze (za: SHNO t. 2., s. 194-195) formantem -ski [22].

Forma żeńska: Marianna Zarzecka 1769, KAUŁ 986.

ZARZYCKI: X. Zarzycki Vicari Smiadowski 1701, LMŁ 103; nazwisko utworzone do n. msc. Zarzecze w pow. włocław., nieszaw., Zarzyce w pow. włoszcz., sierpec., mielec. (za: NMK s. 420) formantem -ski [4].

Forma żeńska: Gertruda Zarzycka 1748, LBL 545. 

ZAWADZKI: Piotr Zawacky 1724, LBŁc 360; nazwisko utworzone od n. m. Wlkp. Zawady, wieś koło Brzezin, dziś zagin.; Zawada, leszcz., gm. Poniec; Młp. Zawada, rad., gm. Przysucha; tarn., gm. Bochnia; wieś pod Krakowem, dziś zagin.; Zawada, dziś Zawadka, nowosąd., gm. Nowy Sącz; Maz. Zawady, łomż., gm. Zawady; warsz., gm. Radzymin; Krpłd. Zawada, wieś koło Krosna, dziś zagin. (za: SEM cz. 3., s. 225); też Maz. łomz. Zawady gm. Troszyn, pow. ostroł. (por. NWHS, s. 191) formantem -ski [45].

Forma żeńska: Łucja Zawadzka 1737, LBŁc 137.

ZAWISTO(W)SKI: Jan Michał Zawistoski pocztylion 1809, KAŚŁ 43, nazwisko utworzone od n. msc. Maz. Zawisty Wielkie, Średnie i Małe, wieś w parafii Klukowo, dziś zagin. (za: SEM cz. 3., s. 225) formantem -owski [6].

Forma żeńska: Ewa Zawistowska 1713, LBŁ 1414.

(ZBOROWSKI) Forma żeńska: Anna Zborowska 1620, LBŁ 1726; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp. Zborowo, pozn., gm. Dopiewo; Zborów, kal., gm. Żelazków; Młp. Zborów, kiel., gm. Solec-Zdrój; Zborów, dziś Zborówek, kiel., gm. Pacanów (za: SEM cz. 3., s. 226) formantem -ski [3].

ZDANOWCZYK: Nayman Leybowicz Zdanowczyk krawiec 1827, APŁ z. 169; nazwisko utworzone prawdopodobnie od n. m. Zdanowicze (za: SEŻ, s. 360) lub od im. Zdan, im. złożone typu Zdamir (za: SHNO t. 2., s. 197) formantem -owczyk.

ZDANOWICZ: Neuman Leybowicz Zdanowicz krawiec 1831, APŁ z. 169; nazwisko utworzone od por. Zdanowczyk (za: SHNO t. 2., s. 197) formantem -owicz [16].

ZDROJEWSKI: Wielmożny Franciszek Zdrojewski Rewizor Gubernialny Skarbowy Wydziału Pierwszego 1844, KUŁ 108; nazwisko utworzone od n. msc. Zdrojewo (za: SHNO t. 2., s. 197) formantem -ski [4]. 

Forma żeńska: Masza Zdrojewska 1896, KS.

ZDUN: Jan Zdun 1608, MBŁ 91; nazwisko utworzone od ap. zdun ‘rzemieślnik, który lepi coś z gliny, garncarz’ (za: SEM cz. 1., s. 366).

ZDUNEK: Jan Zdunek 1602, LBŁ 379; nazwisko utworzone od ap. zdunek ‘syn lub uczeń zduna’ (za: SEM cz. 1., s. 366).

ZDUŃCZYK: Antoni Zdunczyk szynkarz 1842, WMZŁ 113; nazwisko utworzone od ap. zdun ‘ten, co wyrabia piece lub garnki z gliny’, ‘garncarz’ (za: SHNO t. 2., s. 197) formantem -czyk [51]. 

Forma żeńska: Urszula Zdunczinka (dziecko panieńskie) 1618, LBŁ 943.

ZĘBEK: Nicolaus Zembek de Lomza 1555, RTA s. 69; nazwisko utworzone od ap. ząb, ząbek (za: SHNO t. 2., s. 198) [4].

ZĘ(M)BKOWIC(Z): Jadwiga Zęmbkowicz 1616, LBŁ 547; Łukasz Zębkowic 1621, LBŁ 1558; nazwisko utworzone od por. Zębek formantem -owicz.

ZIEJ(A): Łukasz Ziej 1611, MBŁ 905; nazwisko utworzone od ziać, ziajać (za: SEM cz. 1., s. 368) [5].

ZIELIŃSKI: Jan Zieliński przechrzta, syn Moska Ankielowicza 1809, KAUŁ 300; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp. Zieleniec, kal., gm. Syców; pozn., gm. Swarzędz; Młp. Zielenice, krak., gm. Radziemice; Zieleniec, rad., gm. Głowaczów; Maz. Zieleniec, siedl., gm. Sadowne; Śl. Zielina, opol., gm. Strzeleczki; Krpłd. Zielińce, Zieleńce (za: SEM cz. 3., s. 228) formantem -ski [124].

Forma żeńska: Małgorzata Zielińska (dziecko panieńskie) 1809, KAUŁ 215.

ZIĘBA: Maciej Ziemba 1471, ŁT III 142, 144, 145, 146; nazwisko utworzone od ap. zięba (za: SEM cz. 1., s. 369) [1].

ZIMNOCH: Jakub Zimnoch 1625, LBŁ 25; nazwisko utworzone od zimny (za: SHNO t. 2., s. 200) formantem -och [5].

Forma żeńska: Zimnochowa Sienicka 1725, LMŁ 406.

ZIMNOWICZ: Szolim Nizunowicz Zimnowicz szklarz 1829, APŁ z. 169; Szolim Mironowicz Zimnowicz szklarz 1831, APŁ z. 169; nazwisko utworzone prawdopodobnie od por. Zimnoch formantem -owicz.

ZIOŁO: Abram Mortkowicz Zioło 1827, APŁ z. 169; Ryfka, córka Abrama Mortkowicza Zioło 1827, APŁ z. 169; utworzone od ap. zioło (za: SEM cz. 1., s. 369).

ZIÓŁKOWSKI: Jan Ziołkowski Pocztylion 1836, KUŁ 216; 1838, KUŁ 48; 1840, KUŁ 36; nazwisko utworzone od n. m. Ziółków, Ziółkowo (NP2, s. 742) [13]. 

Forma żeńska: Jadwiga Ziulkowska 1605, LBŁ 806.

ZUBRZYCKI: Józef Zubrzycki 1691, KAŚŁ 88; nazwisko utworzone od n. msc. Zubrzyca, Zubrzyce (za: NP2, s. 747) [3]. 

ZWIERZCHOWSKI: Jan Zwierzchowski żołnierz czasowo urlopowany 1875, KAŚŁ 52; nazwisko utworzone od n. msc. Zwierzchów piotr., gm. Bełchatów (za: NP2, s. 749) formantem -ski [9]. 

Forma żeńska: Elżbieta Zwierzchowska 1687, LBŁ 1014.

ZWIERZ: Zwierz rybak 1721, LMŁ 362; nazwisko utworzone od ap. zwierz (NP2, s. 748. Forma żeńska: Zwierzowna 1722, LMŁ 371.

ZWIERZY(Ń)SKI: Franciszek Jan Chryzostom Zwierzyński 1783, KACŁc 247; nazwisko utworzone od n. msc. Zwierzyniec (część Krakowa) (za: NP2, s. 749) [25]. 

Forma żeńska: Tekla Zwierzynska 1721, LBŁ 175.

ZYCH: Jakub Zych 1808, KAZŁ 48; nazwisko utworzone od Zy-ch, formy im. Zygmunt, stwniem. Sigismund, Segismund, stwniem. sigu ‘zwycięstwo’ + stwniem. munt ‘ochrona’, ‘ten, który ochrania’ (za: SEM cz. 2., s. 140-141) [2].

ZYGMUNCIK: Anna Zigmuncik 1603, LBŁ 412; nazwisko utworzone od por. Zygmunt formantem -ik.

ZYGMUNT: Ewa Zygmunt 1809, KAUŁ 216; nazwisko utworzone od por. Zych (za: SEM cz. 2., s. 140-141) [4].

ZYSK: Kazimierz Zysk 1794, KACŁ 1548; nazwisko utworzone od zyskać ‘osiągnąć korzyść’, ap. zysk ‘dochód; korzyść, pożytek’ (za: NP2, s. 751) [85]. 

Forma żeńska: Maryanna Zyskowa wyrobnica 1841, KUL 101.