Roman Dmowski przygotował nas na niepodległość

Ich uczestnicy najpierw wzięli udział w łomżyńskiej Katedrze w specjalnej mszy celebrowanej przez biskupa seniora Stanisława Stefanka. W poruszającej homilii wyraził przede wszystkim radość, że młodzież chętnie włącza się w poznawanie historii, bierze udział w "pedagogice historycznej".  Swoją główną refleksję poświęcił jednak zestawieniu różnych wizji polskości, które - zdaniem hierarchy - reprezentowali dwaj najwięksi budowniczowie niepodległej Polski - Józef Piłsudski i Roman Dmowski.    

- Jedni mówią: widział wsparcie na Wschodzie; inni, że na Zachodzie. Tak można w nieskończoność, różnica jest jednak głębsza. Czy mamy być podmiotem życia społecznego, a innymi słowy- gospodarzami u siebie. Do tego stopnia, że słowa patriota, ojczyzna stawiamy na pierwszym miejscu przed wszystkimi innymi, nawet potrzebnymi, jak ekonomia, dobrobyt, rozwój gospodarczy, gospodarka. To bardzo wielkie zagadnienie. Jestem u siebie gospodarzem czy wchodzę w międzynarodowe układy, różnej maści socjalistycznych programów. Oczywiście, gdy wchodzę w szersze towarzystwo,  to też przydziela mi się kawałek ziemi do mieszkania, ale pod warunkiem, że będę w tej międzynarodowej budowie świata tylko małą cząstką.  Pewnie by się obraził Piłsudski, gdyby słyszał to moje streszczenie, ponieważ on się też uważał za patriotę po swojemu , za trzeźwego patriotę: nie będziesz trzymał z bogatszymi, to nie będziesz miał nic. Tam gdzie odsuwamy na bok podmiotowość narodu i tylko dbamy o właściwe układy, z wojskowymi włącznie, tam zawsze znajdą się handlarze, którzy wysprzedają po kawałku ojczyznę, bo dla nich ojczyzna nie istnieje. Bo ten priorytet  pozycji materialnej i jakiegoś socjalistycznego, rozmaicie organizowanego światowego porządku jest tak mocny, że łatwo można tam coś dla siebie zyskać  Tutaj potrzebny jest nam Roman Dmowski. Bardzo potrzebny, zwłaszcza gdy myślimy o młodych.  Prośmy Pana Boga, aby wśród naszej młodzieży nie było kandydatów na handlarzy polskością, narodem, duchem, patriotyzmem.  By wiedzieli że na tych straganach zdobyte rozmaite łupy są niezwykle kruche, bo przyjdzie mocniejszy od ciebie handlarz i zabierze ciebie i zabierze twoje łupy - mówi biskup senior Stanisław Stefanek.

Kolejnym miejscem, gdzie zgromadzili się oddający hołd Romanowi Dmowskiemu był, oczywiście  dwór Lutosławskich, w którym mąż stanu spędził ostatnie miesiące życia  u Marii z Lutosławskich i Mieczysława Niklewiczów. Znajduje się tam tablica poświęcona "współtwórcy odrodzonego Państwa Polskiego".      

- Środowisko Romana Dmowskiego stworzyło definicję narodu polskiego, tego, kto jest Polakiem i tej definicji opartej na kulturze i tradycji polskiej my używamy do dzisiejszych czasów - powiedział Karol Wołek, prezes Związku Żołnierzy NSZ.

Świat polityczny i  samorządowy reprezentowali w Drozdowie poseł Bernadeta Krynicka  oraz starosta łomżyński Lech Szabłowski ze współpracownikami, a naukowy profesor  Krzysztof Sychowicz z wiązanką od prezesa i naukowców Instytutu Pamięci Narodowej. Kwiaty przy tablicy złożyli też przedstawiciele ONR. Młodzieży Wszechpolskiej, Ruchu Narodowego.

- Mimo wszystko wydaje mi się, że postać, a zwłaszcza dorobek Romana Dmowskiego jest, niestety, w zbyt małym stopniu tematem debat o Polsce, historii. A jeśli już, to często w negatywnym kontekście. Zbyt mało się mówi o wszystkim, co Roman Dmowski  niósł Polakom przez dziesięciolecia swojej działalności i - powiedziałbym - pracy u podstaw. To zaowocowało powstaniem niepodległej Polski, a przede wszystkim tym, że społeczeństwo było tej niepodległości przygotowane. Myśli Romana Dmowskiego, przenikliwe i głębokie, zasługują na poznawanie i upowszechnianie w znacznie większym niż dotąd zakresie. Da bardzo często bardzo aktualne, np. na poziomie rozważań geopolitycznych, pewnych przewidywań, spojrzenie na społeczeństwo polskie, refleksji czym jest patriotyzm - stwierdził Dariusz Syrnicki.