Działania Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Rozmowa z prezesem Adamem Wojciechem Sekścińskim

O zadaniach realizowanych przez Kasę rozmawiamy z jej prezesem, Adamem Wojciechem Sekścińskim.

Panie Prezesie, Kasa funkcjonuje już od ponad 25 lat jako samodzielna instytucja ubezpieczeń społecznych dla ludności rolniczej. Jakie są najważniejsze zadania realizowane przez KRUS?

- KRUS realizuje zadania własne, określone ustawą o ubezpieczeniu społecznym rolników, oraz finansowane z budżetu państwa zlecone zadania pozaubezpieczeniowe, wynikające z innych ustaw.

Obok obsługi ubezpieczenia społecznego rolników Kasa wykonuje m.in. zadania na rzecz NFZ w ubezpieczeniu zdrowotnym. Kasa na bieżąco rozlicza wpływy ze składek zdrowotnych. Dokonuje ich ewidencji na kontach ubezpieczeniowych. Na bieżąco przekazuje do NFZ dane do systemu eWUŚ w celu potwierdzania praw do świadczeń powszechnej opieki zdrowotnej. Również w ramach zadania zleconego Kasa pobiera i przekazuje do urzędów skarbowych comiesięczne zaliczki na podatek dochodowy od wypłacanych emerytur i rent, a po zakończeniu roku podatkowego oblicza ten podatek lub sporządza informacje o dochodzie uzyskanym z tytułu emerytury lub renty.

Ubezpieczeniu społecznemu rolników aktualnie podlega ponad 1,250 mln osób. Ubezpieczenie w Kasie przewiduje dwa tryby – obowiązkowy, wymagalny pod pewnymi warunkami i niezależny od woli danej osoby, a także tryb dobrowolny. Z mocy ustawy w tym roku obowiązkowemu podlega obecnie ponad 1,230 mln osób, natomiast na wniosek - ponad 130 tys.

Składki w Kasie mają wymiar osobowy i są opłacane na dwa rodzaje ubezpieczenia społecznego rolników: emerytalno-rentowe oraz wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie.

W perspektywie ostatnich 10 lat widoczne jest zmniejszenie się zarówno liczby niewielkich obszarowo gospodarstw rolnych na rzecz silniejszych ekonomicznie gospodarstw o powierzchni powyżej 50 ha przeliczeniowych i więcej. Główną grupą czynnych zawodowo rolników są w Kasie osoby po 50 roku życia.

W ogólnej liczbie ponad 1 miliona 170 tys. świadczeniobiorców Kasy jest nadal szereg osób pobierających emerytury lubi renty za nieodpłatnie przekazane gospodarstwa rolne na Skarb Państwa, przyznane na podstawie przepisów obowiązujących do końca 1990 roku.

Części świadczeniobiorców Kasa wypłaca dodatki i świadczenia z innego tytułu. Są to m.in. kombatanci - inwalidzi wojenni i wojskowi, osoby represjonowane, sieroty zupełne, byli żołnierze zastępczej służby wojskowej.

W strukturze świadczeniobiorców dominują emeryci, którzy są w powszechnym wieku emerytalnym, z przewagą osób powyżej 80 lat. W liczbie rencistów najwięcej jest osób ze świadczeniami okresowymi.

Tendencją jest stopniowe zmniejszenie się liczby obu grup interesantów Kasy. Jest to skutek zmian uwarunkowanych ekonomiczną sytuacją ludności rolniczej, demografią, ale i zmianami przepisów, które powodują, że sukcesywnie maleje udział osób mogących nabywać prawo do świadczeń emerytalno-rentowych z ubezpieczenia społecznego rolników.