List z minionego świata. Tajemnice wojennego pamiętnika

Życiorys (maszynopis, zachowana pisownia oryginalna)

„Urodziłem się w dniu 30.11.1905 roku w Bronowie, powiat Łomża- Polska.

Po ukończeniu szkoły powszechnej wstąpiłem do Seminarium Nauczycielskiego w Łomży i w roku 1927/28 ukończyłem takowe.

Następnie zostałem powołany do Szkoły Podchorążych Rezerwy, którą ukończyłem w roku 1928/1929 w Tomaszowie-Lubelskim.

Po odbyciu służby wosjkowej i w rezerwie w roku 1929, pracowałem jako nauczyciel szkoły powszechnej, na której to posadzie byłem aż do wybuchu wojny światowej tj. do chwili powołania mnie do wojska- 24.8.1939 r.

Pracowałem w zawodzie 10 lat. Pierwsze 3 lata jako nauczyciel szkoły powszechnej 3-klasowej w Chludniach, pow. Kolno, a ostatnie 7 lat jako kierownik szkoły powszechnej w Jankowie, pow. Łomża.

W okresie mojej pracy ukończyłem kilka kursów nauczycielskich zorganizowanych przez Kuratorium danego Okręgu Szkolnego.

Powołany do wojska w 1939 r. byłem ranny i dostałem się do niewoli Z.S.R.R. W krótkim czasie uciekłem i pracowałem w Armii Krajowej w Polsce do chwili aresztowania mnie tj. do dnia 20.5. 1940r.

Od tego czasu przebywałem w Z.S.R.R aż do wstąpienia do wojska polskiego dnia 2.2.1942 r.

Po wstąpieniu w 1942 r. do wojska polskiego przebyłem- Z.S.R.R, Iran, Irak, Palestynę, Egipt i Anglię, gdzie przebywałem w P.K.P.R, pracując jako kwatermistrz 4. Szpitala polskiego w Iscoyd Park, nr. Whitchurch, Shropshire, w Anglii”.

Bronisław Grabowski zmarł w 1959 roku w Argentynie. Swoje wspomnienia zapisał także na kartach pamiętnika, w niezwykle oszczędny sposób.

Pamiętnik (rękopis, zachowana pisownia oryginalna)

„20.V. 40 r. Aresztowanie i osadzenie w więzeniu Łomżyńskim.

20.V. 40 r. do 21. V. 40 r. Przebywanie w więzeniu w Łomży.

21.V. 41 r. Wyjazd z więzienia z Łomży.

19.VI. 41 r. Przyjazd do Workuty.

20.VI. 41 r. do 18. IX. 41 r. Przebywanie na Workucie- praca w kopalni węgla

Podróż z krainy renów do krainy wielbłądów

19.IX.41 r. Wyjazd z Workuty

20. X.41 r. Przyjazd do Obłaści Karakałpackiej (? Słowo nie do końca czytelne, przypis redakcji)

21.X. 41 r. do 25. XI. 41 r. Przebywanie w Karakałpatach (?) - Praca w Kołhozie... „

Wiele dalszych fragmentów pamiętnika jest trudne do odszyfrowania. Może uda się to naszym Czytelnikom. Warto przytoczyć jeszcze przynajmniej kilka dat. Bronisław Grabowski w lutym 1942 roku wstąpił do Armii Polskiej generała Władysława Andersa i wraz z nią opuścił Rosję i dostał się do Persji (Iranu). Szlak bojowy zakończył w Wielkiej Brytanii. Potem przeniósł się do Argentyny, ale o tej części życia ojca list Ricardo Grabowskiego nie zawiera żadnych informacji.