Rocznica urodzin Jakuba Ignacego Wagi. „Ślady (nie)znanych Łomżyniaków”

- Był jednym z najwybitniejszych przyrodników swojego czasu, czyli połowy XIX wieku, twórcą dzieła wówczas bardzo znanego i znaczącego - wspomina Sławomir Zgrzywa, historyk.

Uczestnicy sentymentalnego spaceru odwiedzili groby m.in. Aleksandra Cholewińskiego, Franciszka Jakubowskiego, Aleksandra Chrystowskiego, Halinki Jarnuszkiewiczówny i jej ukochanego Leona Kaliwody, Mieczysława Rychtera, rodziny Iwanickich, gen. Stanisława Suryna.  Historyk przypomniał ich życie i aktywność na rzecz ziemi łomżyńskiej pokazując im „Ślady (nie)znanych Łomżyniaków”. 

- Ci ludzie tu mieszkali, uczyli się, pracowali i działali na rzecz swojej społeczności, tak jak dzisiaj my, bo pokochali Łomżę jak własną wielką rodzinę  – ze wzruszeniem mówiła dr Małgorzata Frąckiewicz, wiceprezes zarządu Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego. 

Tę ciekawą podróż w czasie zakończyło złożenie - w miejscu pochówku wybitnego przyrodnika  i jego żony Kornelii - wiązanki, którą tworzyły nawłoć i wrotycz. 

-Serdecznie dziękujemy przedstawicielom miasta Łomża oraz Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi za wzięcie udziału w obchodach – dodała dr Małgorzata Frąckiewicz. 

Jakub Ignacy Waga

Naukę pobierał w kolegiach pijarskich w Szczuczynie i Łomży oraz w szkole wojewódzkiej w Warszawie. Po maturze został przyjęty na wydział filozoficzny w oddziale nauk przyrodniczych Uniwersytetu Warszawskiego, który ukończył 22 lutego 1825 r. ze stopniem magistra, na podstawie rozprawy dotyczącej wszystkich wzorowych żyjących gatunków w Polsce z gromady zwierząt Crustaea, należących do rzędu Entomostraca.

Po ukończeniu nauk uniwersyteckich został nauczycielem w warszawskiej szkole księży pijarów, następnie przeniesiony kolejno do Radomia i Szczuczyna. W 1828 roku osiadł na stałe w Łomży, gdzie został nauczycielem gimnazjum. J. Waga nauczał kilku przedmiotów, m. in: języka polskiego, geografii, historii powszechnej i Polski. W opinii ucznia, Juliana Borzyma Jakub Waga to mąż bardzo uczony, sławny przyrodnik, a szczególniej botanik.

W 1833 r. wziął ślub w Kornelią z Romanów, córką Ignacego i Cecylii z Sokołowskich, „stanu szlacheckiego i Sędziostwo Trybunału Cywilnego pierwszey Instancyi Województwa Augustowskiego”. Miał dwójkę dzieci: Cecylię Antoninę (ur. 1834, zm. 1837) oraz Władysława (ur. 1836, poeta, powstaniec z 1863 r., zm. 1865 w Pizie9). W 1854 r. został inspektorem gimnazjum łomżyńskiego, a w 1862 r. przeszedł na emeryturę. Zmarł w 1872 r. w Łomży. W „Tygodniku Illustrowanym” Henryk Załęski tak opisuje pogrzeb:

Zmarł w 72 roku życia d. 23 lutego, mając przeszło lat 40 literackiego zawodu, służby zaś publicznej 37. Wyprowadzenie zwłok ś.p. Jakuba Wagi odbyło się 25 lutego. Trumnę z domu do kościoła nieśli nauczyciele szkół; nazajutrz zaś, po żałobnem nabożeństwie, przyjaciele na swych barkach ponieśli ją dalej aż na cmentarz. Ziemia przyjęła w swe łono pożytecznego i zacnego pracownika. 

Postać Jakuba Wagi została upamiętniona pomnikami oraz nazwami ulic w Polsce. W 1918 roku z inicjatywy prof. Wóycickiego w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego został ustawiony pomnik Jakuba Ignacego Wagi, który 3 maja został odsłonięty przez rektora Uniwersytetu. Autorem pomnika był Franciszek Roth. Ponadto Jakub Waga współpatronuje również ulicy Braci Wagów w Warszawie. 

W 1967 roku odsłonięto pomnik Jakuba Ignacego Wagi w Łomży, postawionego z inicjatywy Heleny Czernek, łomżyńskiej działaczki społecznej. Autorem pomnika był Ferdynand Jarocha. Jego imieniem nazwano również park, na którego terenie umieszczono pomnik, jego podobizna zdobi mural. Jakub Waga jest, obok swojego brata Antoniego, również patronem Łomżyńskiego Towarzystwa Naukowego im. Wagów w Łomży. Imię Jakuba Wagi nosi również Szkoła Podstawowa w Wagach (woj. podlaskie).