Świadczenie wspierające krok po kroku

Od 1 stycznia osoby dorosłe z niepełnosprawnością mogą zawnioskować o przyznanie świadczenia wspierającego. Ważna jest kolejność postępowania. W pierwszej kolejności należy zgłosić się do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności celem uzyskania decyzji dotyczącej poziomu potrzeby wsparcia. O tym, czy i kiedy zostanie wypłacone pieniężne wsparcie, decyduje liczba uzyskanych punktów. Przewidziano następujący harmonogram wprowadzenia świadczenia:

- I etap - od 1 stycznia 2024 r.- świadczenie z uzyskaną liczba punktów od 87 do 100 pkt.

- II etap - od 1 stycznia 2025 r.- świadczenie dla osób z uzyskaną liczbą punktów od 78 do 86 pkt.

- III etap - od 1 stycznia 2026 r.- dla osób z pozostałymi poziomami wsparcia od 70 do 77 pkt.

Harmonogram nie dotyczy osób, na które ich opiekunowie co najmniej w dniu 1 stycznia 2024 r. lub później pobierali dotychczasowe świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy, zasiłek dla opiekuna lub świadczenie pielęgnacyjne na nowych zasadach. W ich przypadku uzyskanie co najmniej 70 pkt już od  1 stycznia 2024 r. będzie uprawniać do otrzymania świadczenia wspierającego.

Należy podkreślić, że świadczenie wspierające jest przypisane do osoby z niepełnosprawnością, a nie do opiekuna. Rodziny mają wybór, czy pozostać w starym systemie (świadczenie pielęgnacyjne bez dodatkowego dochodu, czy wybrać nowy system - świadczenie pielęgnacyjne przyznane do 18 r.ż. osoby z niepełnosprawnością bez ograniczeń zarobkowania i świadczenie wspierające dla dorosłej osoby z niepełnosprawnością). Rodzina może wybrać, który system jest dla niej lepszy. Co ważne, osoba z niepełnosprawnością, która zdecyduje się pobierać świadczenie wspierające, będzie mogła je łączyć z rentą, emeryturą, zasiłkiem pielęgnacyjnym, świadczeniem uzupełniającym, ale też z dochodami z pracy.

Aby uzyskać prawo do świadczenia wspierającego należy złożyć wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przez osobę z niepełnosprawnością lub przez osobę upoważnioną do jej reprezentowania wyłącznie przez Internet za pośrednictwem:

-Platformy Usług Elektronicznych PUE

-Portal Emp@tia

-Bankowość elektroniczną

Podkreślam, żeby nie popełnić błędu i nie składać wniosku do ZUS , jeśli nie posiada się decyzji wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności/WZON/. Tam w pierwszej kolejności należy złożyć wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom wsparcia i dopiero, gdy decyzja stanie się ostateczna, należy złożyć wniosek do ZUS. Bez wydanej decyzji WZON – ZUS  pozostawi wniosek o świadczenie bez rozpatrzenia.

Prawo do świadczenia posiadają nie tylko obywatele Polski, ale też UE/EFTA, w określonych przypadkach Wielkiej Brytanii, a także przy spełnieniu określonych warunków-obywatele państw trzecich. Muszą oni posiadać prawo do legalnego pobytu na terytorium RP i prawo dostępu do polskiego rynku pracy. Prawo do świadczenia przysługuje zarówno obywatelom Polski, jak i cudzoziemcom, jeżeli zamieszkują na terytorium RP przez okres, w którym otrzymują świadczenie wspierające.

ZUS wypłaci świadczenie w formie bezgotówkowej na wskazany we wniosku numer rachunku płatniczego w Polsce, którego właścicielem może być osoba z niepełnosprawnością, pełomocnik - przedstawiciel ustawowy, bądź osoba trzecia.

Miesięczna wysokość świadczenia zależy od ustalonego poziomu wsparcia i wynosi od 40% wysokości rety socjalnej do maksymalnie 220 % wysokości renty socjalnej i jest zaokrąglana do pełnych złotych w górę. Aktualna wysokość renty socjalnej wynosi 1588,44 zł i jest podwyższana z urzędu w ramach waloryzacji świadczeń.

Należy podkreślić, że świadczenie jest zwolnione z podatku i nie podlega egzekucji administracyjnej i sądowej.

Z uwagi na szczególny charakter świadczenia wspierającego, wprowadzono regulacje wydłużające okres na złożenie wniosku o to świadczenie. W przypadku, gdy osoba złoży wniosek w okresie trzech miesięcy, od dnia, w którym decyzja WZON stała się ostateczna, prawo do świadczenia zostanie ustalone jej od miesiąca, w którym przyznano jej uprawniającą liczbę punktów.

Wydłużony termin na złożenie wniosku dotyczy również osób z niepełnosprawnościami, które skończą 18 rok życia. W takim przypadku, jeżeli wniosek o świadczenie zostanie złożony w okresie 3 miesięcy od dnia ukończenia wieku 18 lat, prawo do świadczenia ustala się od miesiąca ukończenia przez tą osobę 18 roku życia.

Jak podkreślają specjaliści, wprowadzone regulacje nie wyczerpują realnych problemów osób z niepełnosprawnością i konieczne są dalsze prace, zmierzające do zdecydowanej poprawy sytuacji osób z niepełnosprawnością i ich opiekunów.

Zważywszy, że jest to nowe świadczenie i jego przyznanie opiera się na innych niż dotychczas zasadach, ubieganie się o to świadczenie będzie stanowiło problem dla części niepełnosprawnych osób i ich rodzin. Będą oni potrzebować różnych form wsparcia i jako członkowie ugrupowania „Przyjazna Łomża” deklarujemy, że będziemy merytorycznie wspierać  osoby, które się do nas zwrócą o pomoc.
 

Opracowała: Iwona Chmielewska-Matyjaszczyk

specjalista  ubezpieczeń społecznych