Masowe kontrole kont Polaków? Rzecznik praw obywatelskich chce wiedzieć, jak często skarbówka z tego korzysta

Obecnie urzędy skarbowe mogą sprawdzić stan każdego konta. I nie muszą przy tym nikogo pytać o zdanie.

Kontrowersyjne prawo

„Każdy naczelnik urzędu skarbowego w Polsce może zażądać od banku wydania informacji w sprawie dowolnej osoby. Nawet takiej, która nie ma statusu podejrzanego w jakiejkolwiek sprawie. Do tej pory prześwietlić komuś konto mógł na przykład prokurator, ale tylko w stosunku do osoby ze statusem podejrzanej” – przypomniał serwis INN Poland.

Na dodatek ujawnienie danych może dotyczyć nie tylko właścicieli, ale również pełnomocników rachunku.

Wraz ze zmianą przepisów naczelnikom skarbówek nadano uprawnienia większe niż ma je obecnie prokurator, który „nawet w toku postępowania karnego nie może uzyskać informacji objętych tajemnicą bankową, jeśli sprawa znajduje się w postępowaniu przygotowawczym”.

„Dzięki nowym przepisom, wprowadzonym przy okazji Polskiego Ładu, właściciel konta nie jest informowany o kontroli” – dodał SuperBiznes.

Wśród zaniepokojonych właścicieli kont pojawiły się głosy, że skarbówka aż za chętnie korzysta z nowych kompetencji. Jak jest naprawdę, do końca nie wiadomo. Rąbka tajemnicy starał się uchylić portal Business Insider Polska, twierdząc, że „w lipcu i sierpniu 2022 r. naczelnicy urzędów skarbowych skierowali łącznie 33 wystąpienia do banków na podstawie art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej”.

Rzecznik pyta, szef KAS uspokaja

Na głosy traktujące o potencjalnych nadużyciach Krajowej Administracji Skarbowej zareagował rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek. W rozszerzeniu katalogu uprawnień dopatrzył się m.in. znacznego zwiększenia stopnia możliwej ingerencji w strefę prywatności obywateli. O to, jak wiele kontroli w nowym trybie przeprowadziła skarbówka, zapytał minister finansów Magdalenę Rzeczkowską.

Na razie Polaków uspokaja kierujący Krajową Administracją Skarbową Bartosz Zbaraszczuk. Stwierdził, że zmieniony art. 48 ustawy o KAS nie może być stosowany bez uzasadnionej przyczyny i bez powiązania z popełnionymi czynami stanowiącymi przedmiot postępowania przygotowawczego prowadzonego w sprawie osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa. Dodał, że w czasie obowiązywania regulacji nie stwierdzono nadużywania nowych kompetencji.

Zbaraszczuk dodał jeszcze, że resort finansów już reaguje na zastrzeżenia odnoszące się do przytoczonego zapisu. Według szefa KAS w ministerstwie trwają prace, które mają zmienić to wątpliwe z punktu widzenia prywatności obywateli rozwiązanie.