W Okopach powstanie Muzeum Pamięci bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Podpisano porozumienie w sprawie jego utworzenia - [VIDEO]

Wicepremier Gliński podkreślił, że powstanie muzeum wynika z połączenia inicjatywy oddolnej fundacji z „siłą państwa polskiego, bo to państwo polskie sfinansuje budowę”.

– Muzeum jest jednym z 300 projektów pamięci realizowanych w Polsce. Ale to projekt szczególny ze względu na osobę księdza Jerzego. Mówi się, że teraz brakuje autorytetów. Ksiądz Jerzy był człowiekiem, który całym swoim życiem zaświadczał o wierności podstawowym wartościom chrześcijańskim, a jednocześnie był bojownikiem o niepodległość Polski i stał się męczennikiem. Potrzebujemy współcześnie takich autorytetów i takich instytucji. Myślę, że postać księdza Popiełuszki jest ważna dla całej ludzkości, wiernej wartościom chrześcijańskim i humanistycznym – powiedział wicepremier Gliński.

Marszałek Artur Kosicki nazwał podpisanie porozumienia „doniosłą chwilą”, kolejnym krokiem, dzięki któremu powstanie ta ważna dla całego kraju inwestycja.

– Przed nami jeszcze dużo do zrobienia. Do końca roku powinniśmy uzyskać pozwolenie na budowę, poznać kosztorys i, mam nadzieję, że w 2025 r. otworzyć muzeum – mówił marszałek. – Dziękuję za osobiste zaangażowanie panu premierowi Glińskiemu. Bez niego moglibyśmy tylko pomarzyć o tej inwestycji, tak ważnej dla budowania tożsamości, dla historii naszego kraju. I dziękuję rodzinie ks. Jerzego, fundacji „Dobro” za to, że konsekwentnie idziemy do przodu.

Grunty pod budowę przekaże Muzeum Podlaskiemu właśnie fundacja „Dobro”. Zadeklarowała również podarowanie materiałów związanych z rodziną Popiełuszków, a szczególnie z życiem i działalnością ks. Jerzego. Z kolei Muzeum Podlaskie poprowadzi tę instytucję – jako swój ósmy już oddział.

Ważne są korzenie

Inicjatorem budowy muzeum była założona przez najbliższą rodzinę księdza Jerzego Fundacja „Dobro”. Pomysł zrodził się kilka lat temu, podczas obchodów 70. rocznicy urodzin kapłana i od początku zyskał zainteresowanie i wsparcie Zarządu Województwa Podlaskiego oraz Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

– Czułem, że Okopy zostały zapomniane. Wiele osób, z którymi rozmawiałem i, które znały księdza Jerzego, nie wiedziały, skąd pochodził. A żeby poznać kogoś dokładnie, trzeba poznać go od korzeni – stwierdził Marek Popiełuszko, prezes Fundacji „Dobro” i bratanek bł. ks. Jerzego Popiełuszki. – Dla nas jako rodziny to testament księdza Jerzego. Najpierw myśleliśmy o ławeczce, miejscu pamięci na tle podlaskiej wsi, ale podczas organizacji urodzin powstała myśl, że potrzeba czegoś większego. Projekt ewoluował przez trzy lata. I cieszę się, że dziś możemy przejść do następnego etapu.

Michał Matyskiel, burmistrz Suchowoli i wiceprzewodniczący Rady Programowej Fundacji „Dobro” podkreślił, że Okopy to symboliczne miejsce, najwłaściwsze na powstanie muzeum, bo „tutaj wszystko się zaczęło: życie, powołanie księdza Jerzego”.

Z kolei Bogdan Romaniuk, przewodniczący tej rady, poinformował, że razem z Mennicą Polską organizacja wydała cegiełki, z których dochód będzie przekazany na budowę.

Projekt w wymiarze duchowym

Dyrektor Muzeum Podlaskiego w Białymstoku dr Waldemar Wilczewski podkreślił, że prowadzenie nowego muzeum będzie ogromnym zadaniem, ale i wyzwaniem.

– Od śmierci księdza Jerzego minie wkrótce 40 lat. Wyrosły w tym czasie nowe pokolenia Polaków, dla których to już historia. Musimy poszukać takiego języka, takiego sposobu, aby jego spuściznę nie tylko utrwalić, ale również w atrakcyjny i efektywny sposób przekazywać ją różnym grupom odbiorców – podkreślił dyrektor Wilczewski.

Zauważył, że nowoczesny przekaz będzie korespondował z kształtem budowli, którego autorem jest Mirosław Nizio, właściciel pracowni architektonicznej Nizio Design International. Obiekt, zgodnie z jego wizją, ma cechować się prostą formą, nawiązującą do przydrożnej kapliczki. Skonstruowany będzie z miejscowego kruszywa.

– Miałem trudne zadanie, aby sprostać temu projektowi. Ze względu na historię życia księdza Jerzego i na kontekst – miejsce bardzo skromne, wieś Okopy. Stąd pomysł na nowoczesną placówkę, w nowoczesnym wymiarze, inspirowaną przydrożnymi kapliczkami i kościołami o trójkątnych szczytach. Szczególną uwagę przykładałem do prostoty. Historia życia księdza Jerzego, jego męczeństwo będzie uwidocznione na każdym poziomie: merytorycznym, edukacyjnym i duchowym – mówił Mirosław Nizio.

Architekt przyznał, że to najtrudniejszy projekt w jego karierze.

– Będąc trzy lata temu na tej ziemi, usiadłem na trawie i poczułem wibracje. Ten projekt stał się dla mnie czymś bardzo duchowym – stwierdził.

Równie duchowym przeżyciem – o czym przekonywali wszyscy zaangażowani w budowę muzeum – ma być zwiedzanie tego miejsca pamięci. O czym przekonamy się już za trzy lata.

O Muzeum bł. ks. J. Popiełuszki w Okopach

Celem Muzeum będzie gromadzenie, przechowywanie, opracowanie i udostępnianie materiałów związanych z życiem, działalnością i spuścizną bł. ks. Jerzego Popiełuszki oraz prowadzenie badań naukowych i działań edukacyjnych poświęconych czasom jego życia. Na wystawie stałej zwiedzający będą mogli zobaczyć m. in. rekonstrukcję warszawskiego mieszkania ks. Popiełuszki przy ul. Chłodnej, którego wystrój wraz z meblami i pamiątkami, będzie przeniesiony do muzeum. W placówce znajdzie się również przestrzeń dla ekspozycji czasowych, sala audytoryjna, a także biblioteka z czytelnią i kawiarnią.

Zgodnie z założeniem autora projektu, Mirosława Nizio, muzeum ma być miejscem modlitwy, budowania wspólnoty, spotkań lokalnej społeczności, a także celem pielgrzymek. Kształt bryły budynku będzie nawiązywać do prostoty przydrożnych kaplic, wiejskich domów czy lokalnych kościołów Podlasia i wschodniego Mazowsza, łącząc w sobie tradycyjną architekturę z nowoczesnością. Jego centrum będzie stanowiło Miejsce Skupienia, które przybierze formę kapliczki przykrytej dwuspadowym dachem.

Do budowy muzeum wykorzystane mają być występujące lokalnie kruszywa kamienne i żwir. Elewacja zostanie wykonana z betonowych bloków, między którymi pojawią się pionowe i poziome prześwity, które wpuszczą do wnętrza naturalne światło. Taki zabieg będzie miał symboliczny wymiar - przypomni o tragicznej śmierci bł. ks. Jerzego Popiełuszki, ale też wydobędzie z konstrukcji znak krzyża. Z kolei podążając w kierunku znajdującego się niedaleko lasu, będzie można zatrzymać się na krawędzi emblematycznej tamy. Po ścianie uskoku będą spływać strumienie wody. Betonowa konstrukcja i szum wody to symboliczne nawiązanie do tamy we Włocławku – miejsca śmierci bł. ks. Popiełuszki, a także do wody jako symbolu życia i obmycia z grzechów.

Według wstępnych planów Muzeum błogosławionego księdza Jerzego Popiełuszki w Okopach ma zostać otwarte jesienią 2024 r. - w 40. rocznicę śmierci duchownego.

***

Błogosławiony ks. Jerzy Popiełuszko

Ksiądz Jerzy Popiełuszko urodził się w Okopach koło Suchowoli 14 września 1947 r. Był synem Marianny i Władysława, którzy prowadzili tam gospodarstwo rolne. Od 1954 r. uczył się w szkole w Suchowoli, w miejscowym kościele był ministrantem. W latach 1961-65 uczył się w suchowolskim liceum ogólnokształcącym. Tu zdał maturę, a potem wstąpił do Metropolitalnego Seminarium Duchownego pw. św. Jana Chrzciciela w Warszawie.

Po powstaniu Solidarności ks. Popiełuszko stał się jej duchowym przywódcą, był duszpasterzem krajowym ludzi pracy, a także służby zdrowia. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 r., był systematycznie nękany i inwigilowany przez milicję i Służbę Bezpieczeństwa. Został zamordowany jesienią 1984 r. Uroczystość beatyfikacji ks. Popiełuszki odbyła się w 2010 r.