Łomża uczciła 80. rocznicę utworzenia Armii Krajowej

14 lutego 1942 r. Naczelny Wódz gen. Władysław Sikorski wydał rozkaz o przekształceniu Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową. Decyzja o jej powstaniu była podyktowana koniecznością scalenia polskich konspiracyjnych oddziałów zbrojnych i podporządkowania ich rządowi RP w Londynie, któremu podlegały Siły Zbrojne RP. W zamierzeniach rządu AK miała być organizacją ogólnonarodową, ponadpartyjną, a jej dowódca jedynym, upełnomocnionym przez rząd dowódcą krajowej siły zbrojnej.

Głównym zadaniem AK było prowadzenie walki o odzyskanie niepodległości przez organizowanie i prowadzenie samoobrony oraz przygotowanie armii podziemnej na okres powstania, które miało wybuchnąć na ziemiach polskich w okresie militarnego załamania Niemiec. Kulminacją wysiłku zbrojnego Armii Krajowej było Powstanie Warszawskie. 19 stycznia 1945 r. decyzją Komendanta Głównego gen. Okulicki wydał AK została rozwiązana.

Ziemia Łomżyńska została bardzo ciężko doświadczona podczas II wojny światowej zarówno ze strony okupantów rosyjskich jak i niemieckich. Od początku też zaczęto organizować tutaj grupy zbrojnego oporu. W maju 1942 r. na stanowisko inspektora łomżyńskiego mianowany został kpt. Jan Tabortowski "Bruzda". Jego zastępcą był porucznik rezerwy Stanisław Cieślewski "Lipiec", który pełnił także funkcję komendanta obwodu łomżyńskiego.

Żołnierze III Inspektoratu Łomżyńskiego AK prowadzili działania przeciwko okupantowi niemieckiemu oraz chronili ludność cywilną przed represjami, jednocześnie oczekując nadejścia wojsk sojuszniczych. Momentem przełomowym dla podziemia okazał się rozkaz z 19 stycznia 1945 r. o rozwiązaniu AK, któremu nie podporządkował się komendant białostockiego Okręgu AK ppłk Władysław Liniarski "Mścisław". W wyniku tego dokonał on przekształcenia podległych mu struktur w Armię Krajową Obywatelską (AKO) i kontynuowaniu walki o niepodległość, tym razem z przedstawicielami systemu komunistycznego. Można przyjąć, że walka ta prowadzona była do maja 1957 roku, kiedy przez grupę operacyjną SB – KBW we wsi Jeziorko zabity został Stanisław Marchewka "Ryba".