VI sesja Obywatelskiego Parlamentu Seniorów – „SENIORZY I PRZYSZŁOŚĆ POLSKI”

O bezpieczeństwie zdrowotnym seniorów w dobie pandemii mówił Zastępca Rzecznika Praw Pacjenta Grzegorz Błażewicz. Wymienił problemy najczęściej zgłaszane przez środowiska senioralne, tj.: kolejki do lekarzy, brak pogłębionej diagnostyki i koordynacji specjalistów w leczeniu osób starszych, trudności w dostępie do opieki geriatrycznej, poziom standardów w zakładach opieki czy odmowy zapewnienia transportu medycznego. Koniecznym jest stworzenie lepszego nadzoru nad jakością opieki medycznej i szerzej – opieki społecznej. W związku z pandemią wskazane jest opracowanie nowych procedur obsługi starszych pacjentów w placówkach medycznych, ponieważ stanowią oni grupę osób szczególnie narażonych na zachorowania.

Wiceprzewodniczący Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego prof. dr hab. Piotr Błędowski przedstawił społeczne aspekty życia seniorów w czasie pandemii. Wśród seniorów wyraźniej da się zauważyć różnice wynikające z sytuacji ekonomicznej gospodarstw domowych, wykształcenia oraz dostępu do urządzeń komunikacji elektronicznej. W wielu wypadkach dochodzi do wykluczenia osób starszych, często bezradności, lęku, poczucia zagrożenia, izolacji, samotności, utrudnień w dostępie do usług społecznych i medycznych. Jednym ze sposobów rozwiązania problemów jest m.in. konieczność rozbudowy infrastruktury społecznej i systemu świadczeń środowiskowych.

Prezes Uniwersytetu Trzeciego Wieku im. Haliny Szwarc Irena Moskal mówiła o 45 – letniej historii ruchu UTW i sytuacji organizacji senioralnych w dobie pandemii. Zaapelowała do władz uczelni, organizacji i instytucji o ich otwarcie dla seniorów odwołując się do dobrej praktyki, jaką jest spotkanie w Senacie.

Reprezentanci Parlamentu Seniorów w swoich wystąpieniach podkreślali konieczność tworzenia delegatur OPS, mówili o przeciwdziałaniu samotności i wykluczeniu, zabezpieczeniu socjalnym, finansowaniu działalności organizacji senioralnych, dziedzictwie kulturowym i historycznym, sytuacji seniorów reprezentujących służby mundurowe i inne. 

W przyjętej deklaracji programowej uczestnicy VI sesji plenarnej Obywatelskiego Parlamentu Seniorów podkreślili, iż osoby starsze mają „szczególne prawo i obowiązek aktywnej partycypacji w życiu społecznym, wyrażania poglądów oraz prowadzenia dialogu z władzami publicznymi, współtworzenia prawa, polityki senioralnej, dzielenia się wiedzą
i doświadczeniem oraz budowania relacji międzypokoleniowych. (…) Potencjał intelektualny, ekonomiczny, wytwórczy, a także wyborczy osób starszych to ogromny kapitał społeczny, który polscy seniorzy oferują społeczeństwu, rodzinie i krajowi. Uzasadnia on oczekiwanie szacunku oraz zapewnienie godnego życia, właściwej opieki medycznej i socjalnej oraz szeroko definiowanego bezpieczeństwa”. Obywatelski Parlament Seniorów zaapelował „aby sprawy osób starszych stały się jednym z priorytetów działań każdego rządu, władz samorządowych, wszystkich instytucji i organizacji senioralnych. Wymaga to jednak spójnej koncepcji i odpowiednich środków, przede wszystkim finansowych. Za główny warunek skutecznego oddziaływania na realizację i finansowanie polityki senioralnej Obywatelski Parlament Seniorów uważa dalszy proces konsolidacji środowisk senioralnych”.

Obywatelski Parlament Seniorów stwierdził, że sytuacja zdrowotna i społeczna osób starszych w okresie pandemii wyraźnie się pogorszyła. Dlatego konieczne są spójne i komplementarne działania władz centralnych, terytorialnych, instytucji i organizacji pozarządowych pracujących na rzecz seniorów. Odosobnienie, zamknięcie w domach, pozbawienie kontaktów, działań edukacyjnych i aktywizujących spowodowało spustoszenie w zdrowiu i kondycji psychicznej seniorów. Stosowanie przez służbę zdrowia w przeważającej większości leczenia zdalnego i teleporad, bez kontaktu lekarza z pacjentem oraz bieżących badań diagnostycznych i specjalistycznych, może doprowadzić do nasilenia chorób przewlekłych. Priorytetowe zadania to przywrócenie podstawowej opieki zdrowotnej w tradycyjnej formie, pilne wdrożenie zmian dokonanych w ustawie dotyczącej bezpłatnych leków dla seniorów 75+, a także szczepienia przeciw grypie. Konieczne jest zintensyfikowanie monitorowania sytuacji seniorów, zwłaszcza samotnych, żyjących w miejscach słabo skomunikowanych z najbliższymi ośrodkami pomocowymi, podjęcie działań przeciwdziałających ich wykluczeniu, zwiększenie dostępności do państwowych i samorządowych ośrodków stacjonarnego długoterminowego pobytu oraz zapewnienie standardów gwarantujących godny pobyt, szacunek i bezpieczeństwo.