Po egzaminach czas na wybór studiów. Przed maturzystami jeden z najważniejszych życiowych wyborów, decyzja na jaki kierunek aplikować. Ministerstwo nauki i szkolnictwa wyższego proponuje, by przy właśnie takim wyborze kierować się ELA, czyli systemem monitorowania Ekonomicznych Losów Absolwentów. Właśnie ruszyła nowa wersja tego ogólnopolskiego systemu. ELA 5 ma być bardziej elastyczna, dawać więcej możliwości w tworzeniu raportów oraz wizualizacji danych.
- ELA to system dostarczający sprawdzonych, aktualnych i wyczerpujących informacji na temat sytuacji absolwentów uczelni na rynku pracy w Polsce. Dzięki ELA dowiedzieć się można ile się zarobi po studiach, jak szybko znajdzie się pracę oraz jaki procent absolwentów danej uczelni dostaje umowę o pracę. ELA pokazuje dane z ponad 34 tys. kierunków studiów, natomiast wygenerowanie raportu zajmie jedynie pięć sekund- wyjaśnia Anna Budzanowska, podsekretarz stanu.
System pozwala wyszukiwać informacje zarówno w ujęciu ogólnokrajowym, jak i w podziale na poszczególne uczelnie czy kierunki studiów. Należy zaznaczyć, że ELA uwzględnia zróżnicowanie gospodarcze Polski. Stosuje Względny Wskaźnik Zarobków (WWZ), który określa relację średnich zarobków absolwentów danego kierunku do średnich zarobków w ich powiatach zamieszkania. Z danych generowanych przez ELA korzystają maturzyści podejmujący decyzję o wyborze studiów, środowisko akademickie, analitycy czy przedsiębiorcy. Dane z systemu pomagają ministerstwu nauki i szkolnictwa wyższego dostosowywać politykę edukacyjną do potrzeb rynku pracy. Najświeższe dane dotyczą osób, które studia ukończyły dwa lata temu. Ma to na celu dawanie czasu absolwentom na znalezienie pracy.
- To system unikatowy w skali światowej, który pomaga wybrać najlepszą drogę dopasowaną do potrzeb i oczekiwań maturzystów. Zachęcam, by odwiedzić portal internetowy. Mamy nadzieję, że dzięki takiej pomocy każdy dokona właściwych wyborów zgodny z ambicjami, marzeniami i pasją- mówi Anna Budzanowska.
ELA czerpie informacje z dwóch źródeł:
- systemu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (dane m.in. o sytuacji zawodowej absolwentów: zatrudnieniu, bezrobociu, wynagrodzeniach)
- systemu POL-on, czyli systemu informacji o szkolnictwie wyższym.
ELA za pomocą nowoczesnych technologii pozyskuje z tych systemów potrzebne dane.
Zmiany w systemie wprowadzono z myślą o użytkownikach, ci będą mogli korzystać z lepszej wyszukiwarki, z możliwości samodzielnego generowania raportów i infografik. ELA 5 nie tylko odznacza się większą elastycznością, ale także to intuicyjna i ergonomiczna aplikacja.
Zdaniem dr Jarosława Protasiewicza, dyrektora Ośrodka Przetwarzania Informacji Państwowego Instytutu Badawczego, który odpowiada za stworzenie systemu, ELA od samego początku ewoluuje.
- Każda kolejna wersja dawała użytkownikom nowe możliwości. W najnowszej wersji wykorzystaliśmy inteligentne algorytmy, by jeszcze bardziej spersonalizować dostępne usługi. Teraz każdy może wygenerować sobie taki raport, jakiego potrzebuje. To wygodne dla użytkowników, a nam oszczędza pracy. Dzięki coraz lepszym technologiom analitycznym i automatyzacji procesów ukazujemy prawdziwy potencjał danych publicznych- tłumaczy Jarosław Protasiewicz.
System uruchomiono w 2016 r. Został stworzony w Ośrodku Przetwarzania Informacji – Państwowym Instytucie Badawczym na zlecenie ministerstwa nauki i szkolnictwa wyższego. Ma już na swoim koncie sukcesy.
ELA tłumaczy, dlaczego młodzi lekarze odnotowują coroczny krótkotrwały skok bezrobocia. Jest to związane z organizacją pracy w tym zawodzie. Uzyskanie prawa wykonywania zawodu, po zakończeniu studiów, związane jest z odbyciem stażu i zdaniem egzaminu państwowego. Między końcem stażu a uzyskaniem pełnego prawa wykonywania zawodu lekarza występuje kilkumiesięczna przerwa. W tym czasie młodzi lekarze rejestrują się jako bezrobotni, by posiadać ubezpieczenie zdrowotne.
Dane ELI pokazały sukces na rynku pracy absolwentów kierunków leśnych. Absolwenci leśnictwa mają większe szanse na znalezienie pracy. Okazuje się, że już po studiach, zwłaszcza jeśli w ich trakcie pracowali, osiągają średnio wyższe zarobki od innych absolwentów.
ELA zbadał, jak radzą sobie absolwenci szkół wyższych, którzy szukają miejsc pracy w małych miasteczkach i wsiach. Okazało się, że radzą sobie równie dobrze, co ich koledzy z dużych i wielkich miast, a pod wieloma względami są nawet bardziej skuteczni na rynku pracy. Absolwenci w małych miasteczkach i na wsi szybciej znajdują pracę niż ci w miastach na prawach powiatu i w wielkich miastach. Co ciekawe, Względny Wskaźnik Zarobków, czyli stosunek średnich zarobków absolwenta do średnich zarobków w jego powiecie zamieszkania, jest wyższy dla absolwentów w małych miasteczkach i na wsi od WWZ dla absolwentów w miastach na prawach powiatu i w największych miastach. WWZ dla mieszkańców prowincji osiąga wartość 0,91 średnich lokalnych zarobków wobec 0,82 dla miast na prawach powiatu i 0,9 dla mieszkańców największych miast.
Według systemu absolwenci podejmujący pracę w służbach mundurowych najczęściej kończyli studia z obszaru nauk społecznych. A szukanie pracy tym, którzy w ciągu pięciu lat od dyplomu podjęli pracę w służbach mundurowych, zajmowało przeciętnie ponad dwa razy szybciej niż reszta (odpowiednio 2 i 4,3 miesiąca).
Dane z systemu mogą służyć różnym zadaniom. Dzięki ELA powstawać mają wiodące rankingi szkół wyższych, a na podstawie wskaźników ELA Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego stworzyło mechanizm dofinansowywania najbardziej efektywnie działających Państwowych Wyższych Szkół Zawodowych.
Dzięki systemowi Polska poprawiła swoją pozycję w rankingach dotyczących otwierania danych publicznych (otwarte dane publiczne to dane instytucji, urzędów, z których każdy może korzystać). W ubiegłym roku w rankingu OECD OURData Index Polska zajęła dwunaste miejsce (na 31 badanych państw). ELA wskaże kierunki studiów humanistycznych, po których absolwenci z 2018 r. zarabiają najwięcej i powie absolwentami którego kierunku na Uniwersytecie Warszawski w 2018 r. były wyłącznie kobiety.
Komentarze