Reklama

Podaj mi swoje nazwisko, a powiem Ci czyś z Łomży (cz. 14)

Część kolejną cyklu o nazwiskach rozpoczyna antroponim Młynarczyk, który reprezentuje tzw. nazwiska odzawodowe, czyli pochodzące od nazw zawodów. Niekiedy zachowały one w sobie nazwę zawodu wykonywanego przez naszego praprzodka, ponieważ jak widzimy w etymologii nazwiska Młynarczyk, znajdują się aż trzy synonimy objaśniające prawdopodobne znaczenie tej nazwy: młynek ‘urządzenie lub część urządzenia do mielenia, rozdrabniania, przerabiania np. produktów spożywczych na proszek’; młynarz ‘rzemieślnik zajmujący się młynarstwem, człowiek pracujący w młynie lub nim zarządzający, właściciel młyna’; młynarczyk ‘czeladnik młynarski; pomocnik młynarza’ (por. SJPDor, s. 770).

05.07.2020 10:04 (aktualizacja 26.09.2023 00:46)

Podaj mi swoje nazwisko, a powiem Ci czyś z Łomży (cz. 14) — Na dole: „Scena żydowska” przy „Ha-Techija” (Odrodzenie) (1917 r.). Stoją (od prawej): Chaim- Icchak Glinka, Rywka Młynarczyk, Carke, Bobrowski, Jaakow Safirsztajn; Siedzą: Naftali Wajnberg, Jaakow Kawkiewicz (Nerja), Jaakow Piontnicki (Gbeuli), Peciner (Safirsztajn), Icchak Strykowski, KPŁGŻ, s. 1

NAGÓRKA: Franciscus Nagorka de Lomza 1560, RTA s. 171; nazwisko utworzone od wyrażenia przyimkowego na gorze, na gorę (za: SEM cz. 1, s. 178) lub od Maz. n. msc. Nagórki gm. Piątnica, Nagórki-Jabłoń gm. Zambrów (por. NWHS, s. 150) [6].

NAPIÓRKO(W)SKI: Woyciech Napiorkowski 1820, KAZŁc 10; nazwisko utworzone od n. m. Maz. Napiórki ostr., gm. Rzewnie (za: NP2, s. 138) formantem -ski [23].

Forma żeńska: Maryanna Napiorkoska 1808, KAZŁ 87.

(NAROLEWSKI) Forma żeńska: Florentyna Narolewska 1873, KAŚŁ 53; nazwisko utworzone od n. m. Narol przem., gm. Narol (za: NP2, s. 139) formantem -ewski [33].

NAWROCKI: Marcin Nawrocki 1693, KAŚŁ 122; nazwisko utworzone od n. os. Nawrot< nawracać (się), nawrot ‘nawrócenie się, powrót na łono’ (za: NMK s. 273) formantem -cki [4].

Forma żeńska: Petronela Nawrocka 1864, KAZŁ 40.

NEJMAK: Ryfka Nejmak 1896, KS; może nazwisko utworzone od niem. n. os. Neuman, ta od Neuman ‘człowiek nowy, przybysz, nowoosiadły’ (por. NP2, s. 145).

NEJMAN: Nejman Hiel, Lejbka; 46/1844, Łomża; nazwisko utworzone od por. Nejmak [6].

NERKOWSKI: Julianna Nerkowska akuszerka 1841, KUŁ 136; 1842, KUŁ 159, 188, 200; 1843, KUŁ 25; nazwisko utworzone prawdopodobnie od ap. nerka, śrwniem. nieme (za: SEM cz. 1, s. 181) formantem -owski [11].

NIEDŹWIE(C)DZKI: Tomasz Niedźwiecki 1609, MBŁ 447; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp: Miedźwiad(y), Niedźwiad(y), dziś Niedźwiady, bydg., gm. Rogowo; Niedźwiady, kal., gm. Jaraczewo; Młp: Niedźwiedź, krak., gm. Słomniki; Niedźwiedź, tarnob., gm. Bogoria; Maz: Miedźwiada, Niedźwiada, dziś Niedźwiadna, łomż., gm. Szczuczyn; Krpłd: Niedźwiedza (za: SEM cz. 3, s. 117) formantem -ski [31/9].

Forma żeńska: Zofia Niedźwiecka 1608, MBŁ 59.

NIEDŹWIEDŹ: Jadwiga Niedzwiedz 1756, LMŁ 2002; nazwisko utworzone od niedźwiedź, miedźwiedź (za: SEM cz. 1, s. 163) [3].

NIEGOWSKI: Paweł Niegowski 1627, LBŁ 312; nazwisko utworzone od n. m. Niegowa częst., gm. Niegowa, Niegów ostr., gm. Zabrodzie (za: NP1, s. 151) [2].

(NIEMIROWSKI) Forma żeńska: Władysława Niemirowska 1864, KAZŁ 217; nazwisko utworzone od im. staropolskiego Niemier, Niemir (za: SHNO cz. I, s. 261) formantem -owski [5].

NIXA//NIXA: Piotr Nix 1781, KACB 61; Franciszek Nixa 1811; nazwisko utworzone prawdopodobnie od formy im. Mikołaj (Nicz, Nik, Nik-s(z) (za: SEM cz. 2, s. 93) [40].

NITKOWSKI: Andrzej Nitkowski 1868, KAZŁ 175; nazwisko utworzone od ap. nić (za: NP2, s. 147) formantem -owski [7].

Forma żeńska: Marianna Nitkowska wyrobnica 1869, KAZŁ 141.

(NIWIŃSKI) Forma żeńska: Seweryna Niwińska 1819, KAZŁ 20; nazwisko utworzone
od n. msc. Niwa w pow. sieradzkim, częstochowskim, olkuskim, będzińskim lub n. msc. Niwy w pow. łaskim, piotrkowskim, włoszczowskim (za: NMK s. 276-277); też od n. msc. Niwino (za: SHNO cz. I, s. 263) formantem -ski [5].

NOSEK: Kazimierz Nosek 1696, LBŁ 79; nazwisko utworzone od ap. nos (za: SEM cz. 1, s. 188) formantem -ek, też od n. msc. Maz. Noski Śnietnie gm. Sokoły, pow. Wysokie Mazowieckie [17].

NOWACKI: Wincenty Nowacki 1868, KAZŁ 166; nazwisko utworzone od n. os. Nowak formantem -ski (za: NMK s. 278) [48].

Forma żeńska: Katarzyna Nowacka 1793, KACŁ 1408.

NOWAK: Andrzej Nowak 1621, LBŁ 1591; nazwisko utworzone od nowak ‘nowicjusz, człowiek początkujcy w jakimś zawodzie, bez przeszłości, parweniusz’ lub ‘przybysz, człowiek nowy’ (za: NMK s. 279) [25].

(NOWAKOWSKI) Forma żeńska: Kaźmira Nowakowska 1868, KAZŁ 80; nazwisko utworzone od por. Nowak formantem -(ow)ski lub n. msc. Nowakowo w pow. szamotulskim (za: NMK s. 279) [34].

NOWICKI: Paweł Nowicki ex Judaismo Conversum 1738, LBŁ 52; nazwisko utworzone od n. msc. Krpłd: Nowica (za: SEM cz. 3, s. 130); też od n. os. Nowik + formant -ski, może Nowicki ‘człowiek nowy w jakimś środowisku’ (za: NMK s. 279) [28].

Forma żeńska: Joanna Nowicka 1809, KAZŁ 138.

NOWIŃSKI: Moszk Noskowicz Nowiński liwerant 1834, APŁ z. 169; nazwisko utworzone od ap. nowina ‘rzecz nowa’, ‘nowy człowiek, przybysz’ (za: SEM cz. 1, s. 188) formantem -ski [1].

Forma żeńska: Julia Nowinska córka Stanisława żona prezesa Trybunału miasta Łomża radcy stanu Piotra syna Józefa 1864, AUPśT 6a.

NOWOWIEJSKI: Władysław Nowowiejski adwokat w Trybunale Obywatelskim 1871, KAŚŁ 36; nazwisko utworzone od n. msc. Nowa Wieś wiele wsi lub Nowawieś m.in. w pow. pleszewskim, poznańskim, szamotulskim, bydgoskim, inowrocławskim (za: NMK s. 280) formantem -ski [4].

Forma żeńska: Ewa Nowowieyska 1737, LBŁ 94.

NURCZYK: Józef Nurczyk 1887, KOPŁ 212; nazwisko utworzone od ap. nur, nurek, stp. norek ‘ptak wodny’ (NP2, s. 165) formantem -yk [5].

Forma żeńska: Weronika Nurczykowa wyrobnica 1869, KAZŁ 156.