Podaj mi swoje nazwisko, a powiem Ci czyś z Łomży (cz. 6)

FALKA: Walenty Falka 1721, LBŁc 153; nazwisko utworzone moż od: Falko –od członu Chwali- < ps. xvaliti ‘chwalić, sławić, dziękować’ (za: SEM cz. 1, s. 34); też od im. wsł. Falko (za: SHNO t. I, s. 89) [3].

Forma żeńska: Jadwiga Falcanka 1731, LBŁ 44.

FALKOWSKI: Jakub Falkowski 1742, LBŁ 67; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp: Chwalikowo, Chwałkowo, dziś Chwałkowo, leszcz., gm. Krobia; Chwałkowo, dziś Fałkowo, pozn., gm. Lubowo ( za: SEM cz. 3, s. 26) formantem –ski lub od Falk < zdrobnienia od im. Walenty formantem -owski, też od n. os. Chwałek z realizacją grupy nagłosowej chw- jako f- (za: NMK s. 121) formantem -owski [14]. 

Forma żeńska: Marianna Falkowska 1707, LBŁ 1041.

FERENC: Szymon Ferenc 1621, LBŁ 1565; nazwisko utworzone od węg. Ferenc (węg. przeróbka im. Franciscus) (za: NP1, s. 190) [15]. 

Forma żeńska: Maryanna Ferencówna 1808, KAZŁc 54.

FIEDOR: Fiedor chłop 1730, LMŁc 513; nazwisko utworzone od chrześ. im. Teodor (za: SEM cz. 2, s. 127) formantem -owicz [1].

Forma żeńska: Tekla Fiedorowna 1742, LBŁ 92.

FIEDOROWICZ: Jan Fiedorowicz 1700, KAŚŁ 239; nazwisko utworzone od por. Fiedor [12].

FIGURSKI: Hieronim Figurski wyrobnik 1868, KAZŁ 146; nazwisko utworzone od wyrazu figura ‘kształt; posąg; osoba’ (za: NP1, s. 192) formantem -ski [2].

FILIPKOWSKI: Adam Filipkowski wyrobnik 1869, KAZŁ 107; nazwisko utworzone od n. msc. Filipki łomż., gm. Kolno (za: NP1, s. 194) [144].

Forma żeńska: Scholastyka i Julianna Filipkowskie 1773, KAUŁ 1217.

FILIPOWICZ: Kazimierz Filipowicz 1751, LBŁ 741; nazwisko utworzone od por. Filip (za: NMK s. 123) formantem -owicz [7].

Forma żeńska: Rozalia Filipowiczowna 1810, KAZŁ 387.

FILOCH: Benedykt Filoch 1632, LBŁ 890; nazwisko utworzone może od n. msc. Maz. łomż. Filochy ostroł., gm. Czerwin [6].

FILTR: Helena Filtr 1868, KAZS 147; nazwisko utworzone od niem. n. os. Filter ta od śrdniem. vilter ‘rzemieślnik wytwarzający wyroby z filcu, kapelusznik’ (za: NP1, s. 543) [1].

FRANKO(W)SKI: Aleksander Frankowski 1878, KOPŁ 48; nazwisko utworzone od n. msc. Franki gm. Kobylin Borzymy [10].

Forma żeńska: Agnieszka Frankoska 1808, KAŚŁ 11.

FRĄCKIEWICZ: Julianna Frąckiewicz 1876, WPRŁ 208; nazwisko utworzone prawdopodobnie od im. Frącek, nazwisko utworzone od im. Franciscus od germ. n. etnicznej Frank z łac. przyrostkiem -iscus; pierwotne znaczenie franciscus ‘pochodzący z plemienia Franków’ (za: SEM cz. 2, s. 42) [47].

FREYMAN: Jan Karol Freyman intendent magazynów w Departamencie Łomżyńskim 1809, KAUŁ 303; 1810, KAUŁ 323; nazwisko nie występuje w NMK, SEM, SHNO; nazwisko compositio utworzone od wyrazu niem. frei ‘wolny, uwolniony’ + wyrazu niem. Mann ‘człowiek, mąż’ (formant nazwiskotwórczy) (SEŻ s. 115) [2].

FRYDMAN: Nochym Frydman krawiec 1831, APŁ z. 169; nazwisko pochodzenia germ. (Fredeman); utworzone od por. Fryc (za: SEM cz. 5. s. 57) [2].

FUNK: Tadeusz Funk stróż 1875, KAŚŁ 35; nazwisko utworzone od śrwniem. wyrazu vunke ‘iskra’; od XIII w. także w znaczeniu ‘mały, pełen życia, ruchliwy, łatwo unoszący się gniewem człowiek’ (za: SEM cz. 5, s. 60) [1].

GACKI: Józef Gacki 1728, LBŁ 594; nazwisko utworzone od n. msc. Gać, dziś Gać Kaliska, kal., gm. Koźminek; Maz. łomż.: Gać, gm. Łomża (za: SEM cz. 3, s. 45); też Gackie gm. Grajewo (por. NWHS, s. 109) formantem -cki [8].

Forma żeńska: Katarzyna Gatska 1618, LBŁ 970.

GADOMSKI: Szymon Gadomski 1790, KACŁ 1001; nazwisko utworzone od n. msc. Gadomiec, dawniej Gadom ostroł. gm. Krzynowłoga Mała (za: NP1, s. 211) [24].

Forma żeńska: Elżbieta Marianna Gadomska 1783, KACŁ 269.

GAJEWNIK: Dorota Gaiewnik 1611, MBŁ 911; nazwisko utworzone może od wyrazu gajewnik ‘gajowy, leśniczy’ (za: SW cz. I, s. 329 lub od gajówka (za: NP1, s. 212) formantem -(n)ik [10].

GAJEWSKI: Grzegorz Gaiewski 1733, LBŁ 81; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp: Gaj, pozn., gm. Śrem; Gajew, płoc., gm. Witonia; Młp: Gaj, krak., gm. Mogilany (za: SEM cz. 3, s. 45) formantem -ski [17].

Forma żeńska: Ewa Gajewska 1743, LBŁc 186.

(GALICKI) Forma żeńska: Magdalena Galicka 1820, KAZŁ 136; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp: Galice, wieś w parafii Bedlno, dziś zaginiona; Galiczyce, dziś Galczyce, koniń., gm. Wierzbinek (za: SEM cz. 3, s. 45) formantem -cki [1].

GALIŃSKI: Adolf Galiński nauczyciel 1871, KAŚŁ 26; nazwisko utworzone od n. msc. Maz: Galiny Duże , skiern., gm. Biała Rawska (za: SEM cz. 3, s. 45) formantem -ski [18].

GAŁA: Agnieszka Gała 1641, LBŁ 1743; nazwisko utworzone od wyrazu gała, ps. gala, galьka ‘kulka’ (za: SEM cz. 1, s. 70); też od im. Gaweł, łac. Gallus, Gaulus, imię o niejasnej etymologii, zestawiane z irl. Calleh ‘Galijczyk’; celt. ghas-los ‘przybysz, obcy’; łac. gallus ‘kogut’ (za: SEM cz. 2, s. 44).

GAŁĄZKA: Bogusław Gałązka 1468, ŁT. II 534; nazwisko utworzone od wyrazu gałązka (za: SEM cz. 1, s. 70) [26].

GAŁCZYK: Jan Gałczyk 1732, LBŁ 52; nazwisko utworzone od por. Gała formantem -(cz)yk [25].

Forma żeńska: Janowa Gałczykowa 1740, LMŁ 903.

GAŁECKI: Łukasz Gałecki 1757, LBŁ 1330; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp: Gałki, wieś w dawnej ziemi łęczyckiej, dziś zaginiona; Maz: Gałki, płoc., gm. Mała Wieś (za: SEM cz. 3, s. 46) formantem -cki; też od n. os. Gała formantem -cki (za: NMK s. 129) [3].

Forma żeńska: Teresa Jadwiga Gałecka 1790, KACŁ 1105.

GARDOCKI: Franciszek Gardocki ekonom Panien Benedyktynek 1809, KAUS 185; nazwisko utworzone od Maz. łomż. n. msc. Gardoły gm. Stawiski (NP1, s. 219) formantem -cki [31].

GAWECKI: Jan Gawecki 1869, KAŚŁ 28; może nazwisko utworzone od im. Gaweł formantem -ecki. N. niejasna [4].

Forma żeńska: Antonina Innocenta Klementyna Gawecka 1875, KAŚŁ 2.

GAWEK: Albert Gawek 1622, LBŁ 1659; nazwisko utworzone od im. Gaweł, z łac. Gallus, Gaulus, im. o niejasnej etymologii, zestawia się z irlandzkim Calleh ‘Galijczyk’; z celtyckim ghas-los ‘przybysz, obcy’; z łac. Gallus od n. regionu Galia; z łac. gallus ‘kogut’ (za: SEM cz. 2, s. 44) [34].

GAWĘDZKI: Piotr Gawędzki 1757, LMŁ 2100; nazwisko utworzone od n. msc. Gawęda (za: SHNO t. I, s. 93) [17].

GAWKOWSKI: Piotr Gawkowski 1896, KS 322; nazwisko utworzone prawdopodobnie od łac. Gallus i Gaulus o etymologii do końca niewyjaśnionej; zestawia się z irlandzkim Calleh ‘Galijczyk’, z celtyckiego ghas-los ‘przybysz, obcy’, z łac. gallus ‘kogut’ lub od hebr. Gerber ‘mąż, wojownik’ (za: SEM cz. 2, s. 44) formantem -owski [18].

Forma żeńska: Katarzyna Gawkowska 1765, KAUŁ 677.

GAWROŃSKI: Walentyn Gawroński 1781, KACŁc 20; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp: Gawrony, płoc., gm. Łęczyca; pozn., gm. Dolsk; Maz: Gawrony, wieś w dawnym powiecie bielskim w parafii Łęg Wielki, dziś zaginiona (za: SEM cz. 3, s. 47) lub od n. os. Gawron, też od n. msc. Gawrony w pow. nieszawskim, śremskim, płockim ( za: NMK s. 132) formantem -ski [24].

Forma żeńska: Anna Gawrońska 1766, KAUŁc 712.

GAWRYCH: Antoni Gawrych 1862, KAZŁ 257; nazwisko utworzone od por. Gabryk lub od gawrosz (NP1, s. 210) formantem -ych [22].

Forma żeńska: Maryanna Gawrychówna 1864, KAZŁ 188.

GAWRYCHOWSKI: Stanisław Gawrychowski żołnierz zwolniony ze służby 1872, KAŚŁ 32; nazwisko utworzone od n. msc. Gawrychy łomż. gm. Zbójna [6].

GAWRYŚ: Karol Gawryś żołnierz urlopowany, muzyk 1874, KAŚŁ 77; nazwisko utworzone od por. Gawrych formantem -yś [10]. 

GAZICKI: Józef Gazicki 1810, KAUŁ 316; nazwisko utworzone od n. os. Gazik (za: NMK s. 132); też od psł. gaziti ‘brnąć, brodzić’; ‘wywoływać wstręt, obrzydzenie’ (za: NP1, s. 223) formantem -ski [4].

Forma żeńska: Franciszka Gazicka 1866, KAZŁ 209.

GĄSIEWSKI: Józef Gąsiewski 1732, LBŁ 247; nazwisko utworzone od n. msc. Gosie, Mz. łomż., gm. Kołaki Kościelne (za: NP1, s. 258) formantem -wski [32].

Forma żeńska: Katarzyna Gąsiewska 1746, LMŁ 1267.

GĄSOWSKI: Nicolaus Skwarek Gąsowski a districtu Bielzensi 1555, RTA s. 62; nazwisko utworzone od n. msc. Wlkp: Gąsewo, Gążewo, dziś zaginione; Młp: Gąsówka, krośn., gm. Tarnawiec (za: SEM cz. 3, s. 47) formantem -ski [2].

GERWATOWSKI//GIERWATOWSKI: Jan Gierwatowski 1744, LBŁc 219; Jakub Gerwatowski 1747, LBŁc 445; nazwisko utworzone od n. msc. Gierwaty Maz. łomż., ostroł. gm. Gaworowo (za: NP1, s. 234) [14]. 

Forma żeńska: Agnieszka Gerwatowska 1755, LBŁ 1086.

GERWIN: Bronisława Gerwin 1887, KOPŁ 140; nazwisko utworzone od stwniem. n. os. Gerwin stwniem. gēr ‘oszczep’ i stwniem. wini ‘przyjaciel’ (za: SEM cz. 2, s. 45) [10]. 

W postaci kolejnych kilku nazwisk: Giers, Gierwat, Gietek pojawia się g’ (tzn. g miękkie charakterystyczne dla Mazowsza). Słyszymy je w Łomżyńskiem np. w wymowie wyrazów: [giembeI] gębę, [gienś] gęś, [wagie] wagę itd.