W poniedziałek 14 października, niezależnie od wyników, na pewno nie obudzimy się w innej Polsce. Bo Polskę jednak tworzymy każdego dnia my sami, a nie 460 posłów i 100 senatorów. Oni tylko (i aż) są zobowiązani służyć krajowi i nam.
Podstawowe zasady
Wybory do Sejmu i Senatu kolejnej kadencji odbędą się w niedzielę 13 października. Lokale wyborcze będą otwarte od godziny 7:00 do 21:00.
Będą to najczęściej te same miejsca, w których głosowania się odbywają, np. ostatnio do Parlamentu Europejskiego czy rok temu do samorządów. Lista lokali wyborczych, w których możemy zagłosować zgodnie ze swoim miejscem zameldowania, dostępna jest na stronach PKW.
Od północy z piątku 11 października na sobotę 12 października obowiązuje cisza wyborcza.
W wyborach 13 października wskazujemy 460 posłów oraz 100 senatorów, którzy zasiądą w ławach obu izb. W województwie podlaskim wybieramy 14 posłów i 3 senatorów.
Państwowa Komisja Wyborcza zarejestrowała tym razem 88 komitetów: 1 koalicyjny, 30 partyjnych oraz 57 komitetów wyborców. W województwie podlaskim 8 partii i bloków ugrupowań (PSL, PiS, SLD, Konfederacja WiN, KO, Akcja Zawiedzionych Emerytów Rencistów, Bezpartyjni i Samorządowcy, Skuteczni Piotra Liroya-Marca ), wystawia 201 kandydatów do Sejmu. O miejsca w Senacie walczy łącznie 10 osób. W każdym z trzech okręgów kandydata wystawia PiS, w dwóch - Koalicja Obywatelska i Kukiz'15 do Senatu, pozostali reprezentują PSL, Samoobronę i Zjednoczoną Prawicę.
Tylko jeden X
Komitety partyjne i wyborców muszą przekroczyć 5 procentowy próg wyborczy by dostać się do Parlamentu, a koalicje próg 8-procentowy.
W województwie podlaskim każdy z wyborców otrzyma w swoim lokalu dwie listy z nazwiskami. Na większej będzie to 201 nazwisk kandydatów na posłów, całe województwo stanowi jeden okręg (numer 24) i w każdym mieście czy gminie będzie to taka sama lista.
Na mniejszej kartce znajdą się nazwiska kandydatów do Senatu. W tym przypadku inny zestaw będą mieli wyborców w trzech okręgach. Jeden (nr 59) tworzą: miasta Łomża i Suwałki oraz powiaty: augustowski, grajewski, kolneński, łomżyński, moniecki, sejneński, suwalski i zambrowski; drugi (nr 60) - miasto Białystok oraz powiaty białostocki i sokólski; trzeci (nr 61) - powiaty: bielski, hajnowski, siemiatycki i wysokomazowiecki.
Aby wziąć udział w wyborach należy zabrać na głosowanie dokument tożsamości.
Prawidłowo oddany głos to postawienie znaku "X" w kratce obok nazwiska wybranego przez nas kandydata.
Głosować możemy tylko na jedną listę i jednego kandydata.
Podział mandatów
W wyborach do Sejmu wybiera się kandydatów w wielomandatowych okręgach, a mandaty rozdzielane są proporcjonalnie do uzyskanych przez partie głosów. Natomiast w wyborach do Senatu zastosowanie mają jednomandatowe okręgi wyborcze – mandat otrzymuje kandydat, który uzyskał największe poparcie.
W podziale mandatów w okręgach wyborczych uwzględnia się wyłącznie listy kandydatów na posłów tych komitetów wyborczych, których listy otrzymały co najmniej 5% ważnie oddanych głosów w skali kraju.
Listy kandydatów na posłów koalicyjnych komitetów wyborczych uwzględnia się w podziale mandatów w okręgach wyborczych, jeżeli ich listy otrzymały co najmniej 8% ważnie oddanych głosów w skali kraju.
W przypadku wyborów do Sejmu zastosowanie ma tzw. metoda d’Hondta. Państwowa Komisja Wyborcza dokonuje podziału mandatów w następujący sposób:
1) liczbę głosów ważnych oddanych łącznie na listy kandydatów każdego z komitetów wyborczych dzieli kolejno przez: 1; 2; 3; 4 i dalsze kolejne liczby aż do chwili, gdy z otrzymanych w ten sposób ilorazów da się uszeregować tyle kolejno największych liczb, ile wynosi liczba mandatów do rozdzielenia między te listy w okręgu,
2) każdej liście przyznaje tyle mandatów, ile spośród ustalonego w powyższy sposób szeregu ilorazów przypada mu liczb kolejno największych.
Wybory wygrywa komitet, który uzyska najwięcej mandatów.
W przypadku wyborów do Senatu za wybranego na senatora w danym okręgu wyborczym uważa się tego kandydata, który otrzymał najwięcej oddanych głosów ważnych (zasada większości). Jeżeli dwóch lub więcej kandydatów otrzymało liczbę głosów uprawniającą do uzyskania mandatu, o pierwszeństwie rozstrzyga większa liczba obwodów głosowania, w których jeden z kandydatów uzyskał więcej głosów.
Komentarze